Францыск Скарына, беларускі і ўсходнеславянскі першадрукар. Нарадзіўся ў г.Полацку каля 1490 г.
Атрымаў ступень бакалаўра філасофіі ў Кракаўскім
універсітэце і, магчыма, у гэтым жа універсітэце ступень магістра
медыцынскіх навук. Затым ступень доктара “лекарскіх навук” у Падуанскім
універсітэце.
У пачатку 1520-х гадоў пераехаў у Вільню і заснаваў друкарню. У ёй надрукаваны «Малая падарожная кніжка» і Апостал.
Беларускае
кнігадрукаванне пачалося адразу на еўрапейскім узроўні. Рэнесансныя
выданні Скарыны вылучаюцца высокай якасцю друку, характэрнымі
мастацкімі, гравюрнымі і арнаментальнымі аздабленнямі, шрыфтам і іншымі
кампанентамі выдавецкай эстэтыкі і майстэрства. А каментарыі да выданняў
былі разлічаны на ўспрыманне простымі («паспалітымі») людзьмі. У
прадмовах Скарыны прасочваюцца прыметы іншых літаратурных жанраў, якія
пазней атрымалі развіццё ў беларускай літаратуры і пісьменстве.
Кнігі Скарыны зрабілі значны ўплыў на духоўную
культуру Беларусі і Украіны, стымулявалі ўзнікненне кнігадрукавання ў
Маскоўскай дзяржаве, распаўсюджваліся ў шматлікіх рукапісных копіях.
Памёр Скарына каля 1551 г., дакладная дата смерці і месца пахавання невядомы.
1. З міру па нітцы - і клубок назбіраецца
2.Сем разоў адмерай, адзін раз адрэж.
3.Новых сяброў не забывай, а старых набывай.
4.Дзе гаспадар ходзіць,там жыта родзіць.
5.Слова , як птушка: выляціць-не зловіш.
7. Не вер казлу у капусце, а вауку сярод авечак.
Каля зяленага дачнага домика, белага цветку,з прыгожай вишни, новага убору,барвовай спелай ягады.добрага дажджавога напою.
Смачна ён у бярлозе спiць,
Смокча лапу i сапiць.
А калi растане снег,
Сцеражыся, чалавек.
(Мядзьведзь)
Крадзе нясушак, яйкi
I гонiцца за зайкай.
Вось дык хiтрая краса
Быццам полымя …
(Лиса)
Ляжыць у балоце бервяно,
Зубастае i злючае яно.
(Кракадзил)
Ён ваду з сабой цягае ў мяхах,
A злуецца i плюецца — немы жах.
(Вярблюд)