Па сем капеек,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Вывучэнне каляды пачата было ў 1830-х гадах Снегирёвым з міфалагічнага пункту гледжання, якая з усімі сваімі крайнасцямі выказалася ў працах А. Ф. Мілера і Афанасьева. Прымяненне свяцілаў нябесных да гаспадар дома і яго сям'і О. Ф. Мілер тлумачыў старажытным вераванняў славян у існаванне самастойнай сям'і нябеснай, Златоверхого Церам - сімвалізацыя нябесных прастор, асветленых сонцам, хуткае развіццё немаўля Хрыста - велічэзны краінамі, якія развіваюцца сіламі прыроды і т. Д. У пазнейшым і найбольш шырокім працы А. А. Потебня ( «Тлумачэнні маларасейскай і парадніцца песень», т. II, Варшава, 1887) міфалагічная бок калядак і щедровок моцна абмежаваная і многаму дадзена тлумачэнне з пункту гледжання бытавога і л тературного запазычанні. У 1874 году з'явіўся 1-й том «Гістарычных песень маларасейскай народа з тлумачэннямі», Ул. Б. Антонавіча і М. Драгаманава (Кіеў), дзе шматлікія К. і щедривки ўнесены ў аддзел гістарычных песень стагоддзя дружыны і княжых; зыходзячы з ўяўленні аб калядках, як пра самых старажытных пахвалаў героям і князям, выдаўцы спрабавалі адкрыць у асобных песнях ўспаміны пра той ці іншай асобе летапісе. Кастамараў, у шырокай рэцэнзіі на гэты зборнік ( «Веснік Еўропы» 1874 г, № 12), прызнаў, што агульныя рысы старажытнага дружыны і княскага побыту ўвайшлі ў К. ня па ўспамінах аб асобных гістарычных асобах, а таму, што рысы гэтыя былі наогул ўласцівыя нораваў народа, склада яго жыцця, умовам яго грамадскага ладу, яго маральным поглядах і паэтычнаму гусце. Нарэшце, з пункту гледжання тэорыі запазычанні павер'яў, абрадаў і песень глянуў на калядкі А. Н. Весялоўскі ( «Разыскания ў галіне рускай духоўнага верша», VII, 1883), які, адводзячы шырокае месца грэка-рымскім уплывам, выказаў здагадку, што « разам з пропаведдзю хрысціянства маглі перасяляцца не толькі царкоўныя, але і народныя абрады, утрымаць выпадкова пад шатамі царквы і прыкрыццём хрысціянскага святога, а з абрадам перасяляліся і суправаджалі яго песні - арыгіналы нашых щедривок, як той самай дарогай маглі заходзіць і арыгіналы ождественских песень ». Асабліва шмат доказаў прадставіў А. Н. Весялоўскі ў пацверджанне думкі, што знешняя абраднасць, і перш за ўсё маскі і калядоўшчыкі, уяўляе спадчына рымскага ўжытку, якое пераносілася з месца на месца спачатку грэка-рымскімі мимами, а затым іх паслядоўнікамі і пачалі пераймаць, усякага роду шпильманами, глумцами і блазнаў [17].
Мне вельмі спадабаўся твор Янкі Купалы “Раскіданае гняздо”. Пісьменнік у гэтай драме паказвае пошукі галоўных герояў шляхоў змагання за волю, шчасце, кавалак зямлі. Пісьменнік апісвае збядненне і разарэнне беларускага сялянства,працаўнікоў вёскі. Твор прысвечаны рэвалюцыйным імкненням беларускіх людзей. Назву твора Янка Купала узяў з жыцця сялян. Аснова твора – гэта здарэнне якое адбылося у сям’і Луцэвічаў, што з’яўляецца гістарычнымм фактам.
Янка Купала творам “Раскіданае гняздо” апісвае падзеі 1905 гадоў, калі ў тыя часы народныя массы вялі змаганне за свабоду і свае справы. Асноўнымі пытаннямі твора з’яляецца тое, што пісьменік імкнецца пазнаць дзе ж усё такі існуюць чалавечыя шляхі да шчасця, дзе жыве чалавечая праўда. І што трэба зрабіць каб выратаваць сваю сям’ю ад галечы.
Галоўныя героі твора Марыля і Лявон пачынаюць шукаць праўду строга па закону. Іх жыццё- гэта надзея на справядлівае рашэння ад суду. Лявон – вельмі старанны працаўнік, для яго зямля- яго другая маці. Зямля належыць Лявону па праву спадчыны, усе сваі сілы Лявон траціць на свой кавалак зямлі. Аднак не так усё проста. Трэба змагацца за замлю і Лявон выбірае, што лепш чым змагаацца з панамі, лепш пакончыць жыццё самагубствам. Што ён і робіць. Гэтым самым Лявон робіць пратэст супраць існуючай несправядлівасці. І трагедыя Лявона заключаецца ў тым, што герой не бачыць далейшага шляху за сваю волю і сваю зямлю. Ужо перад самагубствам, Лявон асазнае што суд праўды не дасць.
Янка Купала творам гэтым творам паказаў чытачам усе жыццёвыя няўзгоды –гэта смерць, страта кавалка зямлі, ганьба роднай сястры, разбурэнне сваёй гаспадаркі, знаёмства і размова з незнаёмым.
Твор “Раскіданае гняздо” я бы параіла прачытаць кожнаму чалавеку, бо ён вядзе нас да правільных раздумак, застаўляе задумацца пра жыццё астатніх і зразумець часы цяжкага чалавечана жыцця.
Корань -сон-, суфiкс -eйк-, канчатак -а, аснова сонейк-.
