У прыродзе рабілася нешта незразумелае. Зайчаня, бельчонок і Лисёнок, якія прывыклі да белага снегу, сталі заўважаць, што ён пачаў чарнець. Паказаліся першыя праталіны. На лясной дарожцы растаў лёд, а на балоце, што ў зарасніках лесу, з'явіліся першыя шаравата-цёмныя плямы адталай вады. Сонца так і лье на зямлю свае вясновыя залатыя промні. Насаты грак, які прыляцеў з цёплых краін, старанна будуе гняздо з сухіх галінак, высцілае дно сухой травой. Ён выкарыстоўвае ў будаўніцтве розны смецце. Зайчаня, бельчонок і Лисёнок, якія беспаспяхова спрабавалі адшукаць Зімовую Гаспадыню, вырашылі распытаць сваіх мам і тат, пра тое, што адбываецца навокал. «Гэта - Вясна», - растлумачылі бацькі, - «цудоўны час года, калі абуджаецца прырода, светлыя дні становяцца даўжэй. Хутка-хутка набярэ сілу маладая трава, а на дрэвах і хмызняках з'явяцца першыя клейкія лісточкі ». Звераняты яшчэ ніколі не бачылі Вясну. Яны адчувалі, што прыходзіць нешта радаснае і цёплае. Аднойчы ў сонечны дзень Зайчонок, бельчонок і Лисёнок пачулі незвычайныя гукі «курлык, курлык». Хто курлыкает? Журавы. Спыніўшыся на прывал недалёка ад вады, птушкі зладзілі сапраўдны вясновы танец: весела падскоквалі, рытмічна махалі крыламі, хадзілі гарцуе хадой. Гэта было захапляльнае відовішча. Зайчаня, бельчонок і Лисёнок пляскалі ў ладкі і не заўважылі, як ззаду хтосьці ціхенька падышоў. Азірнуўшыся, яны ўбачылі сапраўдную прыгажуню - Вясну-Весницу, Чырвоную дзяўчыну. «Вы рады майму прыходу, дарагія насельнікі лесу?» - спытала яна. Зайчаня, які ўмудрыўся ўстаць так, што ў яго адно вуха прыпякала сонейка, а іншае мерзлай у цені, за ўсіх радасна прывітаў прыгажуню-Вясну. І хоць яму было крыху шкада, што больш нельга пакатацца з ледзяной гары, або скакаць ў гурбы, ад холаду ён зусім стаміўся. Яму так хацелася, каб было светла і цёпла і можна было ў любы момант паласавацца маладымі парасткамі дрэў і хмызнякоў. Ён быў рады, што прыйшла Вясна. А Прыгажуня-Вясна навучыла лялек жанчыне рабіць караблікі з лёгкай кары і пускаць іх па Весёлая, якi шумеў, срэбнаму ручая. Далёка-далёка. То-то радасці было!
Юсуфі быў таленавітым паэтам, разумным і смелым, не баяўся казаць праўды. Гэта ён лічыў галоўным, таму ён не баяўся злосці хана, на першае месца ён ставіў сваё мастацтва слова.Юсуфі не захопнік, ён — вольны пясняр, ён заўсёды незалежны, вышэй усякага ўладара, лічыў, што жыць патрэбна чэсна, пакідаць пасля сябе трэба праўдныя словы, таму ён лічыў, што яго сумленная песня застанецца на доўгія гады.
1. Скураныя пасталы на нагах у чалавека даўно раскіслі ад балотнай вады, анучы наскрозь змакрэлі.
2. На даўно не голеным твары чырванеў даўгі прастуджаны нос, з-пад святлявых броваў насцярожана зыркалі шэрыя вочы.
3. Апрануты ён быў у зрудзелы ад старасці вясковы армячок-паддзёўку, залаплены на плячы чорным суконным лапікам, на запалым жываце скасабочана трымалася раменная папружка.
4. Тут ужо ён наскрозь усё ведаў, не трэба было пытацца.
5. На полі і паблізу не было нікога, людзі адно трохі варушыліся ў вёсцы на гародах і падворках, за платамі і парканамі.
Са мной на паляванні адбыўся такі выпадак. Адправіўся я на паляванне за
зайцамі. Праз гадзіну знайшлі мае сорбаки ў лесе зайца і пагналі. Я ўстаў я
на дарожцы і чакаю.
Ганяюць зайца сабакі па лясной высечцы, а заяц усе не выбягае. Куды ж ен падзеўся?
Пачакаў,
пачакаў і пайшоў на паляну паглядзець, у чым справа. Гляджу: носяцца мае
сабакі па кустах вакол пнеў, нюхаюць зямлю, ніяк у заечых слядах не
разбяруцца. Куды зайцу на паляне схавацца? Выйшаў я на сярэдзіну паляны і
сам
нічога не разумею. Потым выпадкова зірнуў у бок, ды так і замер. У пяці кроках
ад мяне, на верхавіне высокага пня, стаіўся заяц. Вочкі так і
ўпіліся ў мяне, быццам просяць: «Не
выдавай мяне!»
Сорамна мне стала забіваць звярка, які сядзіць у пяці кроках ад мяне. Апусціў я стрэльбу,
адклікаў ганчакоў. Пайшлі мы іншых зайцаў шукаць, а гэты цяжкі экзамен на
хітрасць здаў. Хай жыве, зайчанят розуму-розуму вучыць.
