Мне вельмі спадабаўся твор Янкі Купалы “Раскіданае гняздо”. Пісьменнік у гэтай драме паказвае пошукі галоўных герояў шляхоў змагання за волю, шчасце, кавалак зямлі. Пісьменнік апісвае збядненне і разарэнне беларускага сялянства,працаўнікоў вёскі. Твор прысвечаны рэвалюцыйным імкненням беларускіх людзей. Назву твора Янка Купала узяў з жыцця сялян. Аснова твора – гэта здарэнне якое адбылося у сям’і Луцэвічаў, што з’яўляецца гістарычнымм фактам.
Янка Купала творам “Раскіданае гняздо” апісвае падзеі 1905 гадоў, калі ў тыя часы народныя массы вялі змаганне за свабоду і свае справы. Асноўнымі пытаннямі твора з’яляецца тое, што пісьменік імкнецца пазнаць дзе ж усё такі існуюць чалавечыя шляхі да шчасця, дзе жыве чалавечая праўда. І што трэба зрабіць каб выратаваць сваю сям’ю ад галечы.
Галоўныя героі твора Марыля і Лявон пачынаюць шукаць праўду строга па закону. Іх жыццё- гэта надзея на справядлівае рашэння ад суду. Лявон – вельмі старанны працаўнік, для яго зямля- яго другая маці. Зямля належыць Лявону па праву спадчыны, усе сваі сілы Лявон траціць на свой кавалак зямлі. Аднак не так усё проста. Трэба змагацца за замлю і Лявон выбірае, што лепш чым змагаацца з панамі, лепш пакончыць жыццё самагубствам. Што ён і робіць. Гэтым самым Лявон робіць пратэст супраць існуючай несправядлівасці. І трагедыя Лявона заключаецца ў тым, што герой не бачыць далейшага шляху за сваю волю і сваю зямлю. Ужо перад самагубствам, Лявон асазнае што суд праўды не дасць.
Янка Купала творам гэтым творам паказаў чытачам усе жыццёвыя няўзгоды –гэта смерць, страта кавалка зямлі, ганьба роднай сястры, разбурэнне сваёй гаспадаркі, знаёмства і размова з незнаёмым.
Твор “Раскіданае гняздо” я бы параіла прачытаць кожнаму чалавеку, бо ён вядзе нас да правільных раздумак, застаўляе задумацца пра жыццё астатніх і зразумець часы цяжкага чалавечана жыцця.
Краткого нигде нету, только это
«Пан Тадеуш» (польск. „Pan Tadeusz“) — крупнейшее произведение Адама Мицкевича, эпическая поэма, писавшаяся в 1832—1834 в Париже, где поэт жил в эмиграции, и изданная там же в 1834 году. Состоит из 12 частей («книг») , почти 10 тысяч строк (польский александрийский стих, то есть силлабический 13-сложник) .
Полное название — «Пан Тадеуш, или последний наезд на Литве. Шляхетская история 1811—1812 годов в двенадцати книгах, писанная стихами» (Pan Tadeusz czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem pisana). «Наезд» — древний славянский термин, означающий военное нападение.
Действие поэмы происходит на протяжении 5 дней в 1811 году и одного дня в 1812 году на берегах Немана, «на Литве» (в бывшем Великом княжестве Литовском) перед нашествием Наполеона на Россию. Главные герои поэмы — Тадеуш и Зося, представители двух соперничающих шляхетских фамилий. Замысел поэмы перерос из идиллии (образцом для которой была идиллия Гёте «Герман и Доротея» ) в широкую эпическую картину, сочетающую бытовую, военную, любовную и патриотическую линии.
«Пан Тадеуш» начинается со знаменитого признания в любви к Литве (Мицкевич родился близ Новогрудка, ныне Белоруссия) :
Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie.
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
Литва! О родина! Ты — как здоровье. Тот
Тебя воистину оценит и поймет,
Кто потерял тебя. Теперь живописую
Тебя во всей красе, затем, что я тоскую.
<span>(перевод В. Ф. Ходасевича) В поэме создан полный ностальгии и юмора образ красочных, но исторически обреченных шляхетских нравов. С самого начала поэма получила огромную популярность среди польских эмигрантов. Считается польской национальной эпопеей и шедевром словесной живописи. Классические иллюстрации к поэме создал Михал Эльвиро Андриолли. «Пан Тадеуш» экранизирован польским режиссёром Анджеем Вайдой (1999).</span>
Сказы есць пытальныя, апавядальныя, пабуджальныя.
1) Скончылася летняя спека.
Прыметнік з назоўнікам: летняя спека. Спека (якая?) летняя. Канчатак
-а- у слове спека, канчатак -яя- у слове летняя.
2) У ціхі адвячорак плывуць па блакітным небе вераснёвыя аблокі.
Прыметнік з назоўнікам: у ціхі адвячорак. У адвячорак (які?) ціхі. Канчатак нулявы ў слове адвячорак, канчатак -і- у слове ціхі.
Прыметнік з назоўнікам: па блакітным небе. Па небе (якім?) блакітным. Канчатак -ым- у слове блакітны, канчатак -е- у слове небе.
Прыметнік з назоўнікам: вераснёвыя аблокі. Аблокі (якія?) вераснёвыя. Канчатак -і- у слове аблокі, канчатак -ыя- у слове вераснёвыя.
3) Сытыя дрэвы калышуць лістотай.
Прыметнік з назоўнікам: сытыя дрэвы. Дрэвы (якія?) сытыя. Канчатак -ы- у слове дрэвы, канчатак -ыя- у слове сытыя.
4) Прайшоў ужо час імклівага росту.
Прыметнік з назоўнікам: імклівага росту. Росту (якого?) імклівага.
Канчатак -у- у слове росту, канчатак -ага- у слове імклівага.
5) З лесу патыхае сырой травой.
Прыметнік з назоўнікам: сырой травой. Травой (якой?) сырой.
Канчатак -ой- у слове травой, канчатак -ой- у слове сырой.
ЗямлЯ, землянЫ, гОрад, гарадскI, дУб, дубнЯк, дзЕсяць, дзесЯты
