Қазіргі кездегі қоғамның дамуы айналадағы қоршаған ортаны пайдаланумен тікелей байланысты, яғни адамзат тіршілігіне қадетінің барлығын табиғаттан алады. Бұл жағынан алғанда табиғат – табиғи қажеттілікті қамтамасыз ететін таңғажайып құбылыс. Ғылым мен техниканың жетілуі, өндірістің қарқындап дамуы, жерасты қазба байлықтарын кеңінен пайдалану, транспорт түрлерінің көбеюі қоршаған ортаны түрлі химиялық қосылыстармен ластауда.
Мұндай химиялық қосылыстардың көбінің токсиндік және концерогендік қасиеттері биосфералық тепе-теңдіктің бұзылуына, климаттың өзгеруіне, ауылшаруашылық өнімдер өнімділігінің төмендеуіне және халықтың денсаулығының нашарлауына әсерін тигізеді.
Токсиндік және концерогендік қосылыстар клетка құрамына еніп, ДНК молекуласына әсер етеді, хромосомаларын бұзып, нәтижесінде ағзалардың тіршілік ету қабілеттігін төмендетеді.
Адамзат баласы қазіргі кезде шамамен 70 мыңға жуық химиялық қосылыстарды пайдалануда, осы көрсеткішке жылына 500-1000-ға жуық химиялық қосылыстар қосылып отырады.
Әрине, бұл қосылыстар атмосфералық ауа, топырақ, су, өсімдік арқылы адам ағзасына қайта жинақталып, белгілі бір мөлшерде әсір ететіні белгілі.
Табиғи ортаны зиянды заттармен ластайтын орындардың бірі – ғарышқа зымырандар ұшыратын әскери-өндіріс кешендерінің жұмысы.
Қорғаныс министрлігінің негізгі экологиялық мәселелер жөніндегі тізімі бойынша табиғаттың ғарыш зымырандарынан ластануы әскери техникалар мен қару-жарақтарды жою және радиоактивті ластанудан кейін үшінші орын алады.
Ғарыштық аппараттарды ұшыратын ғарыш айлағының бірі – «Байқоңыр».
«Байқоңыр» ғарыш айлағы Қазақстан Республикасының оңтүстік-батыс бөлігінде, Қызылорда облысының территориясында орналасқан, жалпы көлемі 6,7 мың км2 жерді алып жатыр.
Аймақтың рельефі – тұздытопырақты, жылжымалы құмды төмпешіктерден тұрады. Өсімдік түрлері көп, біпақ сирек орналасқан, негізінен эфермелерден тұрады, шілде айының ортасына дейін сақталып, сонан соң күйіп кетеді. Бір жылдың үш жүз күнінде жел соғып, оның 17-38 күнінде шаңды борандар тұрады.
Көптеген ғылыми зерттеулер ауа ылғалдылығының төмендеуін, жылдың әр мезгілінде температураның күрт өзгеруін ғарыш ұшу аппараттарының жұмысымен байланыстырады.
синонимдер
сұлу, әдемі, көркем
батыр, өжет
үлкен, алып, зор
омонимдер
жаз-писать жаз-лето жаз-раскрывать
жүз-лицо жүз-сто жүз- плыви
антонимдер
үлкен-кіші
жақсы-жаман
алыс-жақын
қыста-жазда
бай-кедей
Ана алемдеги ен жаксы адам. Ол сен Ушинши тун уйкысын торт болген. Тогыз ай курсагында устап, 18жыл камкор болып, озини омирине дейин журегинде устайды. Саган аркашан комектеседи. .колдау комектеседи. Сен ананды сыйлауын керек. Сен ананды Мекеге аркалап апарсанда ол сиякты бола алмайсын.
– Анашым, анашым!
– Не болды, балам?
– Бүгін сабақ болмады ғой, білесіз бе?
– Әуелі асықпай шешініп келсеңші.
– Жарайды. Қазір келемін.
– Ал, айта ғой, неге сабақ болмады?
– Біз сынып болып Гауһар апаймен мұражайға бардық.
– Қай мұражайға?
– Ә. Қастеев атындағы өнер мұражайына.
– Ол үлкен әрі керемет мұражай ғой. Не көріп, үйрендің?
– Ия, өте үлкен мұражай екен. Мұрайжай 1976 жылы қаланған екен. Мұражайдың аса бай қорында 22500-ден астам кескіндеме, графика, сурет және шет елдердің қолданбалы өнерінің баға жетпес жұмыстары қойылған.
– Сірә,қай суретке қарарыңды білмей қалған шығарсың, ия?
– Әрине. Білесіз бе, мен болашақта керемет, білікті суретші болғым келеді. Және менің де жұмыстарымды осылай қор етіп жинап, мұражай ашса деймін.
– Балам, егер жақсы оқып, жақсы маман иесі бола білсең бұл арманың орындалады. Тек үнемі ізденісте бол, еңбек ет.
– Әлбетте!