.Ењбексіз адам жоқ . Әр кун адамдар еңбектенеді. Мен ушіњ еңбек Өтте қыин. Бірақ мен ењбектіњ нәтижесін суемін.Себебі ењбектіњ дәммі Өте тәтті
Оқу инемен құдық қазғандай.
Оқу білім азығы-білім ырыс қазығы.
Білім арзан, білу қымбат.
Білім басы бейнет, соңы зейнет.
Білімдіге дүние жарық, білімсіздің күні кəріп.
Білімді бесіктен тесікке дейін ізден.
<u>Сөздердің лексикалық мағыналары:</u>
<u>Алтын күрек</u> – оңтүстіктен үзбей соғып,қыстың соңғы қарын күрт ерітетін жылы жел.Ал алтын күрек әлемі деген – сол желдің әлемі,мекені болса керек.
<u>Таңсәрі</u> – жерге жарық түсе бастаған кез.
<u>Ел орынға отырған кез </u>– кешкі мезгіл.
<u>Сүт пісірім </u>– халықтық өлшем, ширек сағат шамасы,шамамен 15 минут.
<u>Көз байланған кез</u> – кешкілік ымырт.
<u>Ала көлеңке</u> – қырғыз тілінде көктемнің ерте кезін айтады.
<u>Бесін</u> – түс ауып,күн ұясына отырғанға дейінгі уақыт, мезгіл.
<u>Мәтін</u>
<u>Мезгіл</u><u> </u><u>атаулары</u><u>.</u>
Қазақ халқы ертеден мезгілдердің,уақытты,шаманы қазіргідей сағат уақытымен немесе тағы да басқаша атамаған.Олар мезгілді белгілі бір құбылысқа теңеген.Өздерінің шаруашылығына, тұрмыс-тіршілігіне,көрген,білгендерімен байланыстырып атаған.Мысалы,<u>алтын күрек,таң сәріде,бесінде,ел орынға отырғанда,көз байланған кез,ала көлеңкеде,сүт пісірім уақыт,</u>ат шаптыры жер және тағы да басқа.Олардың өзіндік мағыналары бар.Қазақта желдің түрлерін әрқалай атаған.<u>Алтын күрек </u>сондай жел атауының бірі, яғни,қыстың соңғы қарын ерітетен,оңтүстіктен соғатын жел.Ал <u>сүт пісірім уақыт</u> сағат тілімен он бес минутты білдіреді екен.Осындай қарапайым уақытты білдіретінін сөз тіркестерінің өзінен дана халқымыздың гуманистік ойларын,шешендігін байқаймыз.
ЖазАбай Құнанбайұлы (Абай Кунанбаев).<span>Жаздыгїн шілде болєанда,
Кґкорай шалєын, бјйшешек,
Ўзарып ґсіп толєанда;
Кїркіреп жатќан ґзенге,
Кґшіп ауыл ќонєанда;
Шўрќырап жатќан жылќыныѕ
Шалєыннан жоны ќылтылдап,
Ат, айєырлар, биелер
Бїйірі шыєып, ыѕќылдап,
Суда тўрып шыбындап,
Кўйрыєымен шылпылдап,
Арасында кўлын-тай
Айнала шауып бўлтылдап.
Жоєары-тґмен їйрек, ќаз
Ўшып тўрса сымпылдап.
Ќыз-келіншек їй тігер,
Бўрала басып былќылдап,
Аќ білегін сыбанып,
Јзілдесіп сыѕќылдап.
Мал ішінен айналып,
Кґѕілі жаќсы жайланып,
Бай да келер ауылєа,
Аяѕшылы жылпылдап;
Сабадан ќымыз ќўйдырып,
Ортасына ќойдырып,
Жасы їлкендер бір бґлек
Кеѕесіп, кїліп сылќылдап.
Жалшы алдаєан жас бала,
Жаєалайды шешесін
Ет јпер деп ќыѕќылдап.
Кґлеѕке ќылып басына,
Кілем тґсеп астына,
Салтанатты байлардыѕ
Самаурыны бўрќылдап.
Білімділер сґз айтса,
Бјйгі атындай аѕќылдап,
Ґзгелер басын изейді,
Јрине деп маќўлдап.
Аќ кґйлекті, таяќты
Аќсаќал шыєар бір шеттен
Малыѕды јрі ќайтар деп,
Малшыларєа ќаѕќылдап.
Бай байєўсым десін деп,
Шакырып ќымыз берсін деп,
Жарамсаќсып, жалпылдап.
Шапандарын белсенген,
Асау мініп теѕселген
Жылќышылар кеп тўрса,
Таѕертеѕнен салпылдап.
Мылтыќ атќан, ќўс салєан
Жас бозбала бір бґлек
Су жаєалап ќутыѕдап.
Ќайырып салєан кґк ќўсы
Кґтеріле бергенде,
Ќаз сыпырса жарќылдап.
Ґткен кїнніѕ бјрі ўмыт,
Ќолдан келер ќайрат жок,
Баєанаєы байєўс шал
Ауылда тўрып кїледі,
Ќошемет ќылып ќарќылдап.</span>
14в
15с
16а
17е...................
