Грамматика
Морфология
Сөз құрамы
Түбір
Жұрнақ
Жалғау
Көптік жалғау
Тәуелдік жалғау
Септік жалғау
Жіктік жалғау
Сөз таптары
Зат есім
Сын есім
Сан есім
Есімдік
Етістік
Үстеу
Шылау
Еліктеу сөз
Одағай
Синтаксис
Сөз тіркесі
Сөйлем мүшелері
Бастауыш
Баяндауыш
Анықтауыш
Пысықтауыш
Толықтауыш
Баяндауыш деп сөйлемде бастауыштың қимылын, ісін, жай-күйін, кім, не екенін білдіріп тұратын тұрлаулы сөйлем мүшесін атаймыз.
Баяндауыштар көбінесе сөйлемнің соңында тұрады да, не істейді? не болды? не етеді? қайтеді? қандай? қанша? кім? не? деген сұрауларға жауап береді.
Баяндауыш болатын сөз таптары
Дара және күрделі баяндауыш
Дара баяндауыш — жеке бір сөзден болған баяндауыш.
Күрделі баяндауыш деп екі я одан да көп сөздерден құралып, бір-ақ ұғымды білдіретін баяндауышты атайды.
Күрделі баяндауыштар келесі жолдармен жасалады:
Күрделі етістіктен
Есім сөздер мен көмекші етістіктердің тізбегінен жасалады
Ілік септіктегі есім сөздер мен көмекші есімдердің тіркесуі арқылы жасалады
Күрделі сан есімнен болады
Есім сөздер мен мөлшер, өлшемнің бірлігін білдіретін сөздердің тіркесінен болады
Жоқ, бар, тиіс, жөн, керек, қажет сияқты сөздер мен көмекші етістіктер тіркесіп келіп те, күрделі баяндауыш жасайды
Қалыптасқан тұрақты сөз тізбектерінен (идиомалардан) да жасалады.
Адам баласының ең асыл қасиеті – мейірімді жүрек. Күрбелең тіршілік көзі қайнап тұрған мына дәуренде «мейірімділік» деген баға жетпес қасиетті ұмытып , рахымсыз қоғамға айналып бара жатқан жоқпыз ба? Кейде айналадағы адамдарға қарап «Жақсылық жасағанның өзі тегін емес»- деп қаласын. Себебі саған жасаған жақсылыққа құнды зат сыйламаса, адамдар қаһарлы міңездерін көрсетеді. Осындай жайыттарды көріп, қоғам қайырымсыз қоғамға айналып бара ма? Деген ой түйдім.
Адам баласының ең асыл қасиеті – мейірімді жүрек. Күрбелең тіршілік көзі қайнап тұрған мына дәуренде «мейірімділік» деген баға жетпес қасиетті ұмытып , рахымсыз қоғамға айналып бара жатқан жоқпыз ба? Кейде айналадағы адамдарға қарап «Жақсылық жасағанның өзі тегін емес»- деп қаласын. Себебі саған жасаған жақсылыққа құнды зат сыйламаса, адамдар қаһарлы міңездерін көрсетеді. Осындай жайыттарды көріп, қоғам қайырымсыз қоғамға айналып бара ма? Деген ой түйдім. Қаукөрік пенделердің кең етек жайюы ең алдымен - имандылық отының өшуіне байланысты. Жүйке жүйесін құртатын сан – түрлі фильмдердің көбейіп, әсіресе қоғамды аулайтын адамның жанын қиятын көркем фильмдер мейірімділік деген асыл қасиетті адам бойынан әлсің – әлсің алыстатады. Сол себепті жарыққа шығып жатқан көркем фильмнің мазмұны мен идеясына аса бас аударуымыз да абзал. Бір рет көңілі қалып қойып, болашаққа деген сенімнен айырылған жандардың жүректері рахымсызданады. Алайда, «Сабыр – түбі сары алтын» Керісінше әр қиындық сайын ұшталып, жақсылық жасаудан тайынбаған нағыз игі іс. Себебі мейірімді жүрек ұлы істерге апарып, биік шыңдарға көтереді. Мәселен, Бір күнәһар әйел шөлден қаталалап, жанындағы итке мейірімі түсіп, құдықтан су алып бергені үшін жаннаттқа кіреді, ал енді бірі қарауындағы мысықты аштан өлтіргені үшін тозаққа түседі. Адамның қатігездіктерінен қаншама қиындықтар көбейюде. Мысалы: Емделмейтін сырқаттардың пайда болуы , кек, ыза адам бойына тек жаман әсерлер беріп ақыр аяғында өзін сырқат етеді. Сонда жаман ойлардан алыс болып, мейірімге толы өмір кешсек, шапағаты мол күндер күтуде. Сан – түрлі апат, соғыс, отбасылардың шайқалуы, достық деген киелі сөздің арасын қызғаныштың пайда болуы, махаббатты бағаламай, сезімге де тұрақсыз болып кетуі барлығы бір ғана сөзден тұратын мейірімділіктің болмауынан. Мейірімділікті айналадағы жандарға сыйлай білсек , әлемді өзгертуімізге әбден мүмкін.
Шахмат- ақыл- ой спорт түрі. Шахмат сөзінің мағынасы парсышадан патша ( шах) өлді ( мат) дегенді білдіреді екен. Əлемде ең ең кең таралған ойынның бірі болып саналады. шахиат екі ойыншы арасында шахмат тақтасында ойналады. ойын тақтася 64 шаршыдан тұрады. ойынның басында əрбір ойыншының иеоігінде ақ немесе қара түсті он алты шахмат фигуралары тұрады: бір патша, бір уəзір, екі піл, екі ат, екі тура жəне сегіз пешка болады. ойынның ең басты мақсаты қарсыластың тастарын шабуылдай отырып , патшаға мат қою.
қазіргі кезде шахматтан үйірмелер ашылып жатыр. жəне балалар қатысып облыстық,қалалық, республикалық деңгейге дейін барып көзе ілініп жүргені сөзсіз. шахмат өте қиын ойындардың бірі. шахматты ойнау үшін ойлануға 1 күн тіпті 2-3 кін ойнауға тура келеді. өйткені ойлауға қажетті ойындардың бірі. ол математика саласына баланың математикаға түсінікпен қарайды.
Дұрыс жауабы : жазда(қашан?)
Ол арман -
Ол арман-
Ол- мәңгілік ел идеясы
Ендігі ұрпақ-
Ұлттық идеясы- мәңгілік ел