Махмұд Қашқари (толық аты-жөні Махмұд ибн Әл-Құсайын ибн Мұхаммед<span>) (1029-1101) – түркі тілдерін дүние жүзінде тұңғыш зерттегеп, ең алғаш сөздігін құрастырушы – энциклопедист-ғалым. Туған жері Қарахан мемлекеті Қашқар қаласы. Әкесі </span>Барысқан٭ қаласынан саяси жағдайларға (бәлкім қудалауларға) байланысты Қашқарға көшкендіктен, Махмұд Барысқанда туылуы мүмкін деген пікірлер бар. Қарахандар ақсүйектері ортасынан (династиясынан) шыққан. Әкесі Құсайын Мұхаммед Мауреннахрды жаулаушы Боғраханның (Бурахан<span>٭) немересі – шамасы, Барысқан қаласының әскербасы қызметін атқарған. Заманында алыс аймақтарға әйгілі болып, саяси-шаруашылық және қоғамдық-әкімгершіліктің үлкен орталығына айналған Қашқарда оқып (әлде, жан-жақты дамып, ғарышқа құлаш ұрған сол тұстағы Орта Азияның небір мықты басқа да шаһарлары мен кенттерінде – </span>Бұқара, Нишапур, Самарқанд, Бағдад, Мерв<span>٭ т.б. тұрып) білім алған Махмұд өз дәуірінің теңдесі жоқ атақты ғұламасы еді. Махмұдтың ана тілі – Қарахан мемлекеті қағандарының, яғни Шығыс Түркістан түркілерінің тілі (ғалым оны «таза тіл» деп санайды). Ол тілде Іле бойын жайлайтын яғма, тухси, чығыл сияқты тайпалар сөйлеген. </span>
Линейка перевод: "Нету у него ни головы,ни бровей и шеи,рост написан на лбу(?)" примерно
Менің бала кезгім арманым мұғалім болу. Мұғалім болып өзге балаларды білім нəрімен сусындатып, білмейтін нəрселерін үйреткім келеді. Мұғалім болу қиын психология мен жүйке жүйе шаршайтынын біле тұрғанымен балаларды оқытқым келеді.
Осы етістіктерме қазақ тілінен2ші сыныптан
1) Егер "С" - дан бастасаң,
Онда сұйық мөлдіреген.
"Т" - дан бастасаң -
Маңдайшада желбіреген. (Жауабы:су - ту).
2) Егер "А" - дан бастасаң,
Онда ең жақын екенін білесің.
Егер оған "Ш" - ны қоссаң,
Қыста сырғанақ тебесің. (Жауабы:ана - шана).
3) Егер "С" - дан бастасаң,
Баяулап есетін жел.
"Қ" - дан бастасаң,
Онда бекінетін жер. (Жауабы:самал - қамал).
