Бл баа жетпес олжа жатады са дуірі амтитын кезе VII–III . б. э. дейінгі
абылданан археологиялы ылым кезедерге блу — ерте темір асыры. Са
орандары — лкен рылыстар, салыстырады египетскими пирамидаларына,
достигающие 20 метр, биіктігі, диаметрі, шы-ден 120-150 м Бар, оларды
арасында шаын всхолмления биіктігі 1-1,5 м, диаметрі 5-7 м. лкен
орандарды патшалы деп аталады, йткені оларды кмілуі кілдері басарушы
улеті мен скери элита ежелгі тайпалар. Орта орандарында — диаметрі 50 м,
биіктігі 10 м — жерледі ататы жауынгерлерді колесничих жне жрецов, ал
шаын — диаметрі 10-15 м, биіктігі 1,5–2 м — простой люд. Кездеседі
ретінде жеке орандар, сондай-а оларды жиналуы — бірнеше ондаан, тіпті
жздеген. оран жне оран орымдар кездеседі, азастанда барлы жерде: далада
жне полупустынях, межгорных жне зен аарында, тауларда жне тау бктерінде.
сіресе, кп, оларды Жетісу, бктерінде, Жоар, Іле жне Талас Алатауы
тауларында, Орталы Тянь-шань. Оларды арасында ататы Есік орымы, Бесшатыр
орымы, іле зеніні, шаын каньоне арасындаы зені жне тау-кен грядой
Желшалгыр. Бл кеінен танымал Талар жне Трген обалары Іле Алатауыны
баурайында, Кеген — зеніні аарында Кеген, Джетытобе баурайында Талас
жотасыны.
1) Әңгіме қияс деген он төрт жастағы Қияс деген бала туралы.
2) Қиястың әкесі майданға кеткен.
3) Ол тарылықтың 6 гектар жеріне жауап береді.
4) Ол тарылықты суаруды әкесінен үйренді.
5) Бітей алды деп ойлаймын, себебі оның бойында екінің бірінде болмайтын қайсарлық бар.
6) Мен оның орнында болсам жақын жердегі үлкен ағаларды көмекке шақырар едім.
А әсет алма
І әсеттің алманың
Б әсетке алмаға
Т әсетті алманы
Ж әсетте алмада
Ш әсеттен алмадан
К әсетпен алмамен