кхм кхм
эммм Где задание?
<span>істік – заттың қимылын, іс-әрекетін білдіреді. Сұрақтары: қайтті? Не істеді? Не қылды? Ертең ат шабады (қайтеді?), балуан күреседі (не істейді?).</span> <span>Етістік құрамына қарай екіге бөлінеді: 1) дара етістік; 2) күрделі етістік.</span> <span>Дара етістік бір ғана сөзден тұрады. Мысалы: Жапырақтардың сыбдырыестіледі. Сөйлемдегі естіледі етістігі бір ғана сөзден тұрған дара етістік.</span> <span>Күрделі етістік екі не одан да көп сөзден құралады, бір мағынаға ие болады, бір сұраққа жауап береді, сөйлемнің бір ғана мүшесі болады.Мысалы: Бала күліп жіберді. Бала күліп жібере жаздады. Бала күліп жіберуге шақ қалды. Сөздердің дыбыстық өзгеріске ұшырап кірігуінен жасалған күрделі етістіктер: апар – алып бар, әкел – алып кел, әкет – алып кет, әпер – алып бер, түрегел – тұрып кел. Сөздердің қосарлануынан жасалған күрделі етістіктер: бара-бара шаршады, айта-айта жалықты, күліп-күліп шығып кетті.</span> <span>Күрделі етістік құрамындағы бірінші сөз негізгі етістік болады да, негізгі мағынаны білдіреді. Кейінгі сөздер көмекші етістік болады.</span> <span>Етістік тұлғасына қарай екіге бөлінеді: 1) негізгі түбір етістік; 2) туынды түбір етістік.</span> <span>Негізгі түбір етістік етістіктің өзінен жасалады: отыр, тұр, жүр, жатыр, оқы, кел, барды, жүгірді, жасаған, көрген.</span> <span>Туынды етістік басқа сөз таптарына сөз тудырушы жұрнақ жалғану арқылы жасалады.
</span>
Салынған - сал түбір, ын өздік етіс жұрнағы, ған өткен шақ есімшенің жұрнағы. Жеңілдіктер - жең түбір, іл ортақ етістің жұрнағы, дік зат есім тудыратын жұрнақ, тер көптік жалғау. Білетін - біл түбір, етін есімшенің жұрнағы. Таппайтын - тап түбір, па болымсыз етіс жұрнағы, ай жұрнақ, тын жұрнақ.
Жер шарында жыл сайын 600 миллион тоннадан астам зиянды өндіріс қалдықтары шығарылады. Ал біздің республикамызда 22 миллиард тонна өндіріс қалдықтары жиналған және оның мөлшері жыл сайын 1 миллиард тоннаға артып отыр. Оның ішінде 150 миллион тоннасы улы және 20 миллион кубометр тұтыну қалдықтары. Бұл қалдықтар елімізге, халықтық денсаулығына өте зиян келтіріп отыр.