Спорт – денсаулық кепілі
Спорт – денсаулық кепілі. Адам спортпен айналысу керек. Болашақта ұрпағын сау болу үшін, спортпен айналысу керек. Зиянды әдеттерге үйренген соң, адамның ағзасы қазіргі кезде өте аурушаң. Сондықтан адамдар спортпен айналысса, денсаулықтары мықты болады. Мен, мысалы, тайквондомен шұғылданамын.
Спорт – залог здоровья
Спорт – залог здоровья. Человек должен заниматься спортом. Что бы в будущем поколение было здоровым, надо заниматься спортом. Из-за того что человек приучился к вредным привычкам, у него организм стал слабым. Если будут заниматься спортом, то здоровье будет крепким. Я например занимаюсь таэквондо .
12ден 10кетті 3тен 20кетті 6дан 25кетті
Таңғы 6 дан 25 кетті 8ден10кетті таңғы сегізден он кетті
«қара жердің қайығы» атанған «мал қасқасы», «ойсыл қараның» ұрқы−тұйе қазақ халқының көшпелі қоғамдық өмірінде, дәстүрлі тұрмыс салтында ең белді, мықты көші-қон көлігі саналады.
халық аңыздарында және ел аузында түйе−сөрдән жаратылған деп арғы тегін мифтік түсінікпен тамырластырады. деседе, түйе дәл сордан жаратылмағанымен, түйенің сортаң, ащы шөпке әуестігі, шөлге шыдамдылығы (айтылуынша, түйе қырық күн шөлге шыдайды−мыс) сынды жаратылстық қасиетының де халық зердесінен қағыс қалмағанын көруге болады.
түйенің иесі, пірі−өйсіл қара.
ойсыл қара келенің бурасы екен.
буралығын білдірген шудасы екен.
пір болды түйешіден ойсыл қара......
шаруаның бір пірі−өйсіл қара,
түйені өсіз жарылқап болып пана.
ит-құс, пәле-індеттен аман сақтап,
топ-топ қылып боталат ару ана,-деп жырланады.
тілдегі түйе атаулары
түйе малының тілдегі жалпы атауы−шалқұйрық.
айыр түйе−екі өркешті түйелердің жалпы атауы.
нар тұйе−жалғыз өркешті түйелердің жалпы атауы.
бота, көшек−түйе төлінің жалпы атауы, інгеннің жасқа толмаған төлі.
нар бота− ару ананың жасқа толмаған төлі.
тайлақ−екы жасқа деиінгі төл.
шотайлақ− қысыр қалған інгендердің емізіп жүрген былтырғы ботасы не енесі боталауға бір ай қалғанша емген тайлақ.
бұлдыршын −үш жасқа шығар қайымаған ұрғашы түйе.
құнанша−үш жасар ұрғашы түйе.
дөненше−төрт жасар ұрғашы түйе.
тығыршын− төрт жасқа шығар қайымаған ұрғашы түйе.
соқтан−торт жасқа шығар еркек пішпе түйе.
буыршын−аруана мен үліктен туған төрт жасар жас бура, інген бұзар.
атан−ақталған, кексе, ірі айыр түйе. мысалы: «қабанбай батыр» дастанында қабанбайдың басы астаудай, көзі тас бастаудай, төрт аяғының астынан ел көшкендеи ақ бас атаны болғаны суреттеледі.
атанша−айыр түйенің бес жасқа деингі аты.
інгенше− бес жасқа жетпеген , боталамаған ұрғашы айыр түйе.
мая−жалғыз өркешті түйенің аналығы.
аруана−жалғыз өркешті таза тұқымды аналық.
тұмса−алғаш боталаған інген мен мая.
<span>нар− жалғыз өркешті түйе (еркек, ұрғашысы қамтылады) </span>
нарша−жас нар.
ұлек−жалғыз өркешті түйенің аталығы.
бура−айыр түйенің аталығы.
әләшә−інген мен жабайы түйенің аталығы.
жәмпөз−інген мен бураның таза, асыл тұқымы.
ләкір−тәзә қанды бура мен аруанадан туған ұрпақ.
<span> әленәр− таза қанды үлек пен аруананың ұрпағы. </span>
қоспақ−ынген мен үлектен туған будан.
<span>жарбай−мая мен үлектен туған екінші ұрпақтың буданы. </span>
жөң−мәя мен үлектен туған буданның екінші ұрпағы.
жөңбәй−жөңнің ақта етілмеген бурасы.
тілдегі түйенің түстері
ақ (атан) немесе ақбас (атан) , боз (інген) , сары (тайлақ) , қызыл (нар) , қараша (қоспақ) , қара (бура) , қоңыр (мая) .
тілдегі түйе туралы айтылым білімдері
түйе боздайды, зауығы келгенде жынын шәшіп, шақырайып күркіреиді. адамға жүгіріп шайнап, таптап өлтіруден тайынбайды.
түйені «көс-көс!» деп шақырады.
«шөк-шөк» деп тізелетеді, шөгереді.
«сорап-сорап» деп суарады.
түйенің шағылысқанын «қаю» деп, шағылысып болса, «қайыды» деп атайды.
Ала қанат қар — бір аумаққа жауып, бір аумаққа жаумай жерге ала түскен қар.
Анжыр — қардың еріп қатуы. Қарғынға аралас қатқан қарлы мұз.
Боз қырау — күзгі күні тоңазудан болатын шық.
Жапалақ қар — ірі түйіршікті жапырақтап жауған қар.
Жылбысқа қар — ери жауған қар.
Көбік қар — жерге түскенде астыңғы қабаты ери беріп, беті көпіршіген жұмсақ қар.
Күпсек қар — қалың жауған ұлпа қар.
Күртік қар — беті қатқан, жаяу жүргенде ақсақ ойылатын қалың қар.
Қасат қар — ұзақ жатқан қалың қар.
Қиыршық қар — жентектелген түйіршік қар.
Қылау — ауадағы су буынан немесе салқын тұман тамшыларынан түрлі зат бетіне, ағаш бұтақтарына қонатын мұз қабаты.
Қырау — суық күзде тоңазыған дымқыл ауанып бір нәрсеге қар тәрізді ағарып қонған түрі.
Қырбық қар — жұқа жауған қар.
Мұздақ қар — үстін мұз торлаған, көкшіл түсгі, беті жылтыр сырғанақ қар.
Омбы қар — ат бауырлайтын қалың қар.
Сонар қар — алғаш жауған қалың қар.
Сүрі қар — ерте түсіп ерімей, қыс бойы қалыңдаған, тозаң топырақ сіңіп беті күлгін тартқан нығыз қар.
Сіреу қар — ұзақ мезгіл мызғымай жатқан аяқ бастырмас, көлік жүрісіне бөгеу қатты қалың қар.
Ұлпа қар — түйіршіктері үлбіреген жеңіл үлпек
қар.
Үйме қар — боранды жел сырғытып, бір жерге тау-төбе үйілген қар.
Үрме қар — жел үрлеп, жиынтықтаған тығыз қар.