Улетку я часта хадзіў на рыбалку на возера, што знаходзілася паблізу нашай вёскі. Каля возера расла вольха. Закінуўшы вуду, я любіў ляжаць пад ёю і, не зводзячы вачэй з якога-небудзь воблака, глядзець на неба. Асабліва прыемна такое баўленне часу, калі воддаль раз-пораз вуха ловіць водгалас надыходзячай навальніцы. Я жыву на краю вёскі недалёка ад возера, таму магу ляжаць да таго часу, пакуль ўжо не зазіхацяць водсветы маланак над галавою. Так было і ў гэты аўторак. З адным толькі адрозненнем. Навальніца на гэты раз пачалася ў адно імгненне. Таму я паспеў толькі перабегчы цераз зааранае iржышча і дабегчы да бліжэйшай амшары, дзе і намерыўся перачакаць непагадзь. На зямлю апусцілася такая імгла, што хоць вока выкалі. Мне было вельмі страшна, але я, заціскаючы вушы рукамі, дачакаўся заканчэння гэтага жаху, і атрымаў магчымасць імчацца дадому, дзе ў цяпле і цішыні жаваў ігрушы і распавядаў пра сваю прыгоду маме. Мама сказала, што будзе мне навука, як перад навальніцай на возера хадзіць. Думаю, яна мае рацыю.
Зіма - белая, марознае і казачная пара. Толькі зімой можна ўбачыць незвычайна прыгожыя галінкі дрэў, пасярэбраныя інеем, пакачацца ў гурбах і сабраўшы трохі «будаўнічага матэрыялу» зляпіць снегавіка. Гэтыя вобразы не выпадковыя, таму што ўсе яны родам з дзяцінства. Калі яшчэ, як не тады - можна было паверыць: што ў аднаго вялікага вогнішча могуць сабрацца ўсе дванаццаць месяцаў года, што Дзед Мароз са Снягуркай насяляюць ў ледзяным доміку, што вецер дзьме за вокнамі, таму што на калясьніцы едзе Снежная каралева, зазіраючы ў вокны і пакідаючы мудрагелістыя ўзоры на шкле. Ну што яшчэ рабіць доўгімі зімовымі вечарамі, як не чытаць казкі ці чароўныя гісторыі, каб засынаючы пад цёплай коўдрай, героі кніжак ажывалі ў дзіцячых снах. Большасць людзей не любяць гэта пару года, лічачы яе халоднай, гідкай і процілеглага. Але гэта далёка не так. Каб не было холадна - трэба апрануцца цяплей і наперад катацца на санках або гуляць у снежкі. Для ўзняцця настрою можна схадзіць у лес або найбліжэйшы парк, дзе ўсё настолькі пышна, што цяжка адвесці погляд ад гэтага белага прасторы. Трэба браць прыклад з дрэў, захутаных ў белыя футра. Ім хоць бы што і зімовая сцюжа і бясконцыя завірухі, бо яны ўпэўненыя, што пасля ўсіх гэтых выпрабаванняў холадам, наступіць вясна. І ад гэтага яна станавіцца яшчэ больш доўгачаканай. Падчас снегападу, калі змёрзлыя ледзяныя кроплі ператвараюцца ў снежныя шматкі, хочацца выйсці на вуліцу, каб незачыненай скурай адчуць прыемны кантраст якія растаюць сняжынак. Часта бывае, што засынаючы ўвечары без снегу, раніцай бачыш наколькі змяняецца свет, пад белай заслонай і тут жа падымаецца настрой. Хочацца бегчы подскакам па рыпучых дарожках або проста па нерасчышчаныя пухнатым гурбах, як першапраходца. Ісці па выпаўшы снег, гразнучы нагамі ў гурбах нават часам падаць у іх - гэта цяперашні невымоўнае асалода і як-то зусім не перашкаджае той факт, што сняжынкі падаюць табе за каўнер, прыемна казычучы шыю і растаюць там. Узімку бліскаюць сапраўднай прыгажосцю нават самыя штодзённыя рэчы. Калі восень размалёўвае ўсе вар'яцка яркімі фарбамі, то зіма аддае перавагу апранаць прадметы і дрэвы ў серабрыста белыя адзенні, даючы вачам адпачыць. Таксама адпачывае і прырода, яна засынае і толькі з першымі промнямі вясновага сонца гатовая прачнуцца. Ну і хай сабе адпачывае, таму што людзям таксама ёсць чым заняцца. Шматлікія зімовыя святы - зноў вяртаюць нас у дзяцінства. Хрышчэнне, Каляды, Новы год - як іх шмат і якія яны вясёлыя і цікавыя. Прыгожыя святы з не менш цікавымі традыцыямі. А традыцыі - гэта працяг казак і легенд. Большасць людзей, выйшаўшы з дзіцячага ўзросту, працягваюць верыць у Дзеда Мароза і кожны год з боем курантаў загадваць самае патаемнае жаданне. Не ў адну пару года няма такой колькасці святочных тожеств, менавіта таму зіма так хутка праходзіць, пакідаючы пасля сябе толькі самыя яркія ўспаміны. Вось чаму трэба шанаваць кожнае імгненне жыцця і тады кожнае загаданае жаданне спраўдзіцца.
У драме Янкі
Купалы “Раскіданае гняздо” паказваецца абуджэнне нацыянальнай свядомасці
беларускага сялянства. Разрабаваныя панамі, яны намагаюцца абараніць сваю
маёмасць і захаваць волю і чалавечую годнасць. Вялікі сход у драме паказваецца
як магчымасць для простых людзей аб’яднацца і выступіць супраць
несправядлівасці. Для Сымона Зябліка, аднаго з цэнтральных вобразаў у драме,
вялікі сход – гэта новы шанец у барацьбе. Ён стаміўся хадзіць па судах, ён
прагне дзеяння. На магіле бацькі ён дае клятву абараніць разбуранае гняздо. І
ён ідзе за Незнаёмым, які заклікае на сход, дзе будзе вырашацца пытанне аб тым,
як выгнаць з роднай зямлі страшнага смока-упыра і далей змагацца за сваё
вызваленне.
Цікавы ў драме
вобраз Незнаёмага, які агітуе сялянаў збірацца на Вялікі Сход. Ён філасофскі і
рамантычны. Пісьменнік нават не надае імя герою, паказваючы, што гэты дух можа
жыць у кожным з беларусаў. Аптымізм і надзея на лепшую будучыню ўвасабляюцца ў
гэтым вобразе. Акрамя таго, Незнаёмы паказвае нам, што ў самай цяжкай сітуацыі
чалавек не павінен пакладаць рукі, а дзейнічаць.
Разам з Сымонам
на Вялікі сход збіраецца і Зоська – рамантычная дзяўчына, якая таксама марыць
пра шчасце. У яе зусім іншае ўяўленне пра жыццё, яна не прагне крыві і помсты,
як Сымон. Зоська верыць у людзей, верыць у Бога. Але ж і для яе Вялікі сход
выпадае адзіным выбарам, куды накіравацца з раскіданага гнязда.
<span>
</span>
<span>Такім чынам,
Вялікі сход у драме паказваецца сімвалічным месцам, куды кіруюцца беларусы,
пазбаўленыя іншай надзеі на вызваленне. З раскіданых гнёздаў, розныя ў сваіх
марах і светапоглядах, яны не бачаць іншага шляху, як ісці на заклік. І гэты заклік,
магчыма, стане новай надзеяй у іхнім змаганні за шчасце і справядлівасць.</span>