Глечык – малады баец, яшчэ зусім наіўны, нясмелы
хлопец. Апынуўшыся ў атрадзе абароны, ён саромеецца і адчувае сябе няемка,
вінавата.
Глечыка непакоіць унутраная рана, хоць ён нікому
пра яе не распавядае. Ён пакутуе ў адзіноце, слухае іншых, але сам пра сваё
гора не гаворыць. Ён пакрыўджаны на сваю маці, якая, на ягоную думку, здрадзіла
пакойнаму бацьку. Пасля таго, як яго забіла токам, яна сабралася ізноў выйсці
замуж і нават запрасіла мужчыну на свята. Але потым пачалася вайна, і маці зноў
засталася адна з маленькай дачкой. Глечык зразумеў, што ў час вайны яму
патрэбна ратаваць сям’ю, але колішняя крыўда ўсё ж не праходзіла.
Глечык у аповесці загінуў апошнім з групы. У
чаканні сваёй смерці ён раптам чуе крык журавоў у небе, які кранае яго за душу.
Малады хлопец успамінае лепшае, што было ў яго жыцці. Яму цяжка ўсвядоміць, што
ўсё скончылася, і болей яму не давядзецца ўбачыць ні маці, ні сястрычку.
Наўздагон за чарадой ляцеў падбіты, адсталы журавок з пранізлівым крыкам.
Глечык пабачыў у ім сябе – вобраз кінутай ўсімі, пакінутай на смерць маладой
істоты, якая прагне жыцця.
<span>Тым не менш, не гледзячы на журботу і боль,
Глечык мужна трымаецца да самага канца, паказаўшы сябе не толькі годным воінам,
але і моцным чалавекам. </span>
1) Не ідуць, мой сынок, рэкі ўгару, і не круціцца крылле ў ветрака проці ветру.
[Не ідуць, мой сынок, рэкі ўгару <em>(1)</em>], і [не круціцца крылле ў ветрака проці ветру <em>(2)</em>].
[ = - ], i [ = - ].
Складаназлучаны сказ (сродак сувязі - злучальны злучнік <em>і</em>), апавядальны, няклічны;
1 - просты, двухсастаўны, поўны, развіты, ускладнены звароткам;
2 - просты, двухсастаўны, поўны, развіты, няўскладнены.
1. <em>не ідуць</em> - просты дзеяслоўны выказнік (<em>не</em> - адмоўная часціца, <em>ідуць</em> - дзеялоў)
<em>мой сынок</em> - зваротак (<em>мой</em> - займеннік,<em> сынок</em> - назоўнік)
<em>рэкі</em> - дзейнік (<em>рэкі</em> - назоўнік)
<em>ўгару</em> - акалічнасць (<em>ўгару</em> - прыслоўе)
2. <em>не круціцца</em> - просты дзеяслоўны выказнік (<em>не</em> - адмоўная часціца, <em>круціцца</em> - дзеялоў)
<em> крылле</em> - дзейнік (<em>крылле</em> - назоўнік)
<em>ў ветрака</em> - дапаўненне (<em>ў</em> - прыназоўнік, <em>ветрака</em> - назоўнік)
<em>проці ветру</em> - акалічнасць (<em>проці</em> - прыслоўе, <em>ветру</em> - назоўнік)
2) Няхай родным словам загаворыць наш народ.
[Няхай родным словам загаворыць наш народ].
[ = - ].
Просты сказ, пабуджальны, няклічны, двухсастаўны, поўны, развіты, няўскладнены.
<em>няхай загаворыць</em> - састаўны дзеяслоўны выказнік (<em>няхай</em> - пабуджальная часціца, <em>загаворыць</em> - дзеяслоў)
<em>родным</em> - азначэнне (<em>родным</em> - прыметнік)
<em>словам</em> - дапаўненне (<em>словам</em> - назоўнік)
<em>наш народ</em> - дзейнік (<em>наш</em> - займеннік, <em>народ</em> - назоўнік)
Лічыцца, што амонімы перашкода ў моўным зносінах, у разуменні адзін аднаго. На самай справе, калі пачуеце (або ўбачыце) слова клуб, вы можаце не зразумець, ідзе клубе дыму ці гаворка пра пра грамадскую арганізацыі, аб'яднанні людзей для сумеснага адпачынку, забаў, зносін. Аднак натуральнай гаворкі словы рэдка спажыць. ляются асобна. Звычайна яны спалучаюцца з дру- гими і ўтвараюць кантэкст. А па кантэксце лёгка здагадацца, які сэнс маецца на ўвазе
1. зубры, бусле 2. флоце 3. лесе 4. масточку 5. рукзаку 6. поспеху
Кіць, кіньце; глянь, гляньце; звесь, звесьце; злазь, злазьце; сустрэнь, сустрэньце; стой, стойце; застанься, застаньцеся; прыгледзься, прыгледзьцеся; намылься, намыльцеся.