«Компьютерлік технологияны пайдалану арқылы оқушылардың сөйлеу дағдысын дамытудың теориялық негіздері» атты бірінші бөлімде оқушылардың сөйлеу дағдысын дамыту идеясының пайда болуы мен қалыптасуының теориялық негіздері зерделеніп, сөйлеу дағдысының маңызыдылығына түсінік берілді. Компьютерлік технологияны пайдалану арқылы оқушылардың сөйлеу дағдысының дамуының деңгейлері мен көрсеткіштері анықталды. Компьютерлік технологияның маңызы ашылып, оның оқу үдерісін жетілдірудегі методикалық мүмкіндіктері анықталды. Компьютерлік технологияны пайдалану арқылы оқушылардың сөйлеу дағдысын дамытудың басты педагогикалық шарттары ғылыми негізделіп, ағылшын тіді пәні бойынша мектептерде оқушылардың пәнге деген қызығушылығы мен сөйлеу дағдыларын дамытуға болатындығы туралы баяндалған.
«Зерттеу әдістемесі мен жұмыстың сипаты» атты екінші бөлімде оқушылардың сөйлеу дағдысын дамытуғ бағытталған компьютерлік технологияның мүмкіндіктері анықталды. Компьютерлік технологияны қолдану арқылы тапсырмаларды орындау оқушыларға телекоммуникациялық қарым-қатынас арқылы шынайы тілдік ортаға енуге мүмкіндік беретіндігін, электронды, дидактикалық жəне анықтамалық материалдарға, өзекті түпнұсқа ақпараттарға қол жеткізу жолын ашатыдығын, оқушылардың əлемдік білім мен ғылым жетістігінен хабардар болып, оны игеруіне шексіз мүмкіндіктер пайда болатындығын экперименттік жұмыста көрсетілді. Заман ағымына қарай күнделікгі сабаққа компьютер арқылы бейне, аудио-мәтін, фильмдерден үзінді көру айтарлықтай нəтижелер беруде. Сабақта компьютерлік технологияны пайдалану оқушылардың танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуіне, сөйлеу дағдысын дамытуға жағдай жасайтындығы экперименттік жұмыстардың нәтижелері мен қорытындыларында баяндалды.
Атау септік саябақ
Ілік саябақтың
Барыс саябаққа
Табыс саябақты
Жатыс саябақта
Шығыс саябақтан
Көмектес саябақпен
Музыкалық аспаптар<span>Қазіргі таңда қазақтың музыкалық аспаптарының 20-дан астам түрі белгілі. Олардың қатарында үрмелі аспаптар (саз сырнай, сыбызғы, керней, бұғышақ), ішекті-шертпелі (домбыра, шертер, жетіген) және ұрмалы-соқпалы (дабыл, даңғыра), керілген қылмен ойналатын (кобыз), тілшелі аспаптар (шаңқобыз) бар.Қазақтың ұлттық аспаптарына қызығушылық танытқандар Алматы қаласындағы Мемлекеттік қазақ халық музыкалық аспаптары музейін тамашалап, өзіне көп жаңалық аша алады Музейде бай жәдігерлермен танысып қана қоймай, әрбір аспаптың үні жазылған аудиожазбаларды тыңдай аласыз.Музыкалық аспаптардың түрлеріДомбыра — қазақ халқында кеңінен таралған қос ішекті аспап. Домбыраның екі мың жылға жуық тарихы бар аспап екенін археологиялық деректер растай алады. Көне Хорезм қаласындағы қазба жұмыс кезінде дәл осы мерзімді қамтитытын қос ішекті шертпелі аспаптардың мүсіндері табылған болатын.Домбыра Қазақстанның барлық аймақтарында кездеседі; домбыра сол жерлердегі жағдайларға, салт-дәстүрлерге және орындау нықышына байланысты түрлі деңгейде дамыған. Домбыраның пішіні алмұрт тәріздес, мойыны ұзын, пернелерге бөлінген. Қос ішегі бар және оның бұрауы квартаға немесе квинтаға келтіріліп тұрады.Қобыз – керілген қылмен ойналатын ожау пішіндес аспап. Қазақтар аңдар мен құстардың дауысына ұқсайтын қобыздың үніне аруақтар келіп қонады деп сенген. Ақпарат көздеріне сүйенсек, қобызды ойлап тапқан - атақты жырау Қорқыт ата.Қобыздың қос ішегі бар, ол ағаштың тұтас бөлігінен жасалады. Ысқы доға түрінде болады және бір қарағанда жебені еске салады.Жетіген – ұзын тікбұрышты ағаштан жасалған жеті ішекті музыкалық аспап. Жетігеннің пайда болу тарихы жұт кезінде жеті бірдей ұлынан айырылған қария туралы аңызбен байланыстырылады. Қайғыдан қан жұтқан ақсақал кепкен ағаштың бөлігін алып, оған шек салып, тиек қойып, «Қарағым» атты алғашқы күйін орындайды. Содан соң, қайтыс болған өзге де ұлдарына күймен жоқтау шығарады.Жаңа күй шығарған сайын жаңа бір ішекті қосып отырады. Бұл әуендер аспаптық орындаудағы күй түрінде бізге “Жетігеннің жетеуі” деген жалпы атпен жеткенШертер – ішекті музыкалық аспап. Шертерде домбыраны тартқан сияқты шертіп ойнайды. Алайда ол домбырадан анағұрлым кішірек, мойны қысқа әрі пернесіз болып келеді, дыбысы да қаттырақ. Шертер малшылардың арасында кең тараған.Сыбызғы – қурайдан, ағаштан немесе күмістен жасалатын музыкалық аспап. Орындаушылық дәстүрдің сан түрлілігіне байланысты сыбызғының екі түрі бар. Шығыстың сыбызғысы конус пішінді әрі батыс жақтыкіне қарағанда қысқарақ, диаметрі кішірек, ал батыс жақтың сыбызғысы ірі және тұрқы ұзын болып келеді.Дабыл – ағаштардан дөңгелек шеңбер түрінде иіліп, оған тері қапталып жасалатын ұрмалы саз аспабы. Дауысы зор болғандықтан, оны белгілі бір жағдайларда дыбыстық белгі беру үшін қолданған. Ертеде ұрмалы аспаптар (дабыл, дауылпаз және шыңдауыл) қазақтардың өмірінде кең қолданысқа ие болған: ұрмалы аспаптар арқылы ауыл тұрғындарын аңға шығуға, діни әдет-ғұрыптарды орындауға шақырып, алдағы көші-қон туралы хабар беретін болған, ал жауынгерлер жаугершілікте ел шетіне жау келгенін хабарлауға, жауға аттанар жасақты жию үшін қолданған.Шаңқобыз – тілшесі бар көне музыкалық аспап. Шаңқобызды ерінге қойып, тіске тіреп ойнайды, ал ауыз қуысы резонатор қызметін атқарады. Аспап тартушы тілінің қимылы арқылы түрлі дыбыстар шығара алады. Шаңқобыздың дыбысының обертондарға бай болуы адам дауысымен ұқсас дыбыстар тудыруға, басқа да көптеген табиғи дауыстарға ұқсас дыбыс шығаруға мол мүмкіндік береді.Адырна – арфа аспабына ұқсас көп ішекті шертпелі көне саз аспабы. Оның түрі садаққа ұқсайды. Адырна аспабы ағаштан жасалады, шанағы қуыс, беті көн терімен қапталады. Оны тізеге қойып ойнайды. Ішектерін теріп ойнау арқылы дыбыс шығады.</span>
- Сен қандай сандарды қасиетті деп санайсың?
- Мен үшін жеті саны - ең қасиетті сан.
- Неліктен? Бұл сан туралы не білесің?
- Жеті қазына, жеті ата, аптаның жеті күні де осы санмен байланысты.
Сен үшін қандай сандар қасиетті?
- Мен үш санын қасиетті сан деп есептеймін.
- Бұл санның қандай қаситеі бар?
- Үш жұрт, үш арыс, үш бәйтерек деген ұғымдар бар.
- Демек қазақтың киелі сандарының астарында үлкен мән жатыр.
<span>- Ия, басқа да киелі сандар туралы оқып-білгеніміз дұрыс.</span>