Сөйлеп тұрған сәтте байланысты қимылдың өту кезеңін білдіру етістіктің шағы дейді. Оның 3 түрі бар:осы шақ,келер шақ және өткен шақ.
Осы шақ болатын етістіктердің мағыналық белгілері 1)сөйлеп тұрған кездегі іс-әрекетті білдіреді.2)әрдайым болып тұрған кездегі дағдылы іс-әрекетті көрсетеді.Осы шақтын жасалуына қарай нақ осы шақ және ауыспалы осы шақ болып бөлінеді.
Нақ осы шақ қимылдың іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәтте болып жатқанын білдіреді.
Ауыспалы осы шақ. қимыл іс-әрекетті дағдылы қалыпта болып тұруын білдіреді. Ол - а, -е,-й тұлғалы көсемшенің жіктелуі арқылы жасады.
Келер шақ іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәтте кейін болатын білдіреді. Ол мағынасына қарай болжалды,мақсатты және ауыспалы келер шақ болып бөлінеді.
Болжалды келер шақ қимылдың іс-әрекеттің болу мүмкіндігін айқын көрсетпей болжай ғана айтылады.
Мақсатты келер шақ іс-әрекеттің келешекте мақсат етіле орындалатын білдіреді.
Өткен шақ қимылдың іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәтте бұрын болып істеліп келеді.
Спорт - көңіл күйді көтеріп, өз-өзіңізді көңілді сезінуге көмектеседі. Өйткені жаттығу барысында эндорфин гормоны көптеп бөлінеді. Ал ол гормонды - бақыт гормоны дейді. Ол адам жанын тыныштандырып, рахаттандырады. Бар болғаны жарты сағат жаттығу жасау сізді осындай ауыр аурудан аман алып қалады. Сонымен қатар жүгіру мен жүзу де өте пайдалы екендігін ұмытпағайсыздар. Спортпен шұғылданатын адамдар өзінің денесін жақсы көре бастайды, денсаулығына мән береді. Сонымен қатар, терең дем алуды да үйренеді. Ал терең тыныс алу кезінде сіз күйзелісті есіңізге де алмайсыз. Міне, осындай күнделікті жаттығудың арқасында Клер өзінің ауруымен мәңгілікке қош айтысты. Қазір Клер спортты өмірлік серігіне айналдырды.Сондыктан менIн ойымша спорт адамдарга оте пайдалы
Незачто!)
Мысалы,
*Қыран қанат қас қабағы түйілген,
*Жеңіл ғана шидем шапан киінген,
*Келе жатыр қол басында бір жігіт
*Қаршығадай тас қомданып шүйілген.
1.Жанр түрі: өлең. өлең дегеніміз - белгілі бір өлшеммен қиыннан қиыстырып, үйлесімді ырғақпен ұйқасып келген өрнекті сөз жүйесі.
2. Шумақ дегеніміз аяқталған синтаксистік біртұтас ойды білдіреді. Бұл өлең төрт шумақтан тұрады.
3. Тармақ. дегеніміз - өлеңнің әр жолы 16 тармақ
4. Бунақ дегеніміз белгілі дауыс ырғағымен бөлінуі. .
5. Буын саны – дауысты дыбыстың санына байланысты. Өлең 11 – буынды.
6. Ұйқас түрі: ұйқас дегеніміз - өлеңнің бітім мазмұнымен тамырлас келіп, оған әуен ерекше сөз беріп тұратын әуен, ерекше сөз беріп тұратын өлең тармақтарындағы сөздердің үндестігі екендігі айтылады. өлең қара өлең ұйқасына құрылған.(а - а - б - а)
<span>7. Әдеби теориялық ұғымдар. а) Теңеулер: қыран, қаршыға</span>
--Сәлем.
--Сәлем,-
--Хал жағдайың қалай?Қайда барасын:?
--Хал жағдайым жақсы .Мен асханаға барамын.
--Сенің сүйкті тағамың,ол қандай тағам ?
--Менің сүйікті тағамым -пицца.
--Пицца қандай ұлттың тағамы.?
--Пицца --Италияның ұлттық тағамы.Өте дәмді тағам.Қамырдың үстіне салма ретінде шұжық,саңырауқұлақ ,қызанак, т.б қолданын әзірлейді.Туған күніме ,әрбір мерекелерге біз үйде пицца әзірлейміз. Өйткені пицца менің сүйікті тағамым.
--
--
1) Кеме не үшін керек ??
Кеме- ол су теңіз құралы яғни машина, кемемен адамдарды тасымалдайды, жүктерді тасымалдайтын құрал.
2) Тенізшінің өмірі туралы не білесіз ??
Теңізшінің өмірі- шытырманға толы деп санаймын, отбасынан, жерінен ұзақта белгісіз уақыт теңізде, мұхитта жүреді, отбасымен байланыссыз, және теңізшілер балықты көп қолданады
3) Теңіздің тарлылғандығының зияны бар ма ??
Әрине орасан. Себебі теңізден ұшқан су буланып атмосфераға кепеді, мысалы Арал теңізін алуға болады
4) Су тіршілік көзі дегенді қалай түсінесіз ??
Ата-бабамыз ертеде айтып кеткен Бұлақ көрсең көзін аш деп яғни судың адам өмірінде алатын орны өте зор адамның өзі 75-80\% судан құралған. Дүние жүзінің 5-3 бөлігі судан тұрады
