1.Жол жиегіне - Жаяу жүргіншілер тротуармен, жолдар, бике, жолдарын, олардың болмаған жылжыту керек. - <span>Пешеходы должны двигаться по тротуарам, пешеходным дорожкам, велопешеходным дорожкам, а при их отсутствии - по обочинам.
2.</span>Бұл бөлу желісі жақын жолдың ортасында жылжыту үшін тыйым салынады. - Запрещается двигаться в середине дороги<span> около разделительной полосы.
3. </span>Жаяу жүргіншілер жерасты және жерүсті, соның ішінде жаяу жүргіншілер өтпелерінде жолды кесіп, ал олар болмаған жағдайда қажет - сызығы бойымен кесiп тротуарлар немесе бордюр кезінде. - <span>Пешеходы должны переходить дорогу по пешеходным переходам, в том числе по подземным и надземным, а при их отсутствии — на перекрестках по линии тротуаров или обочин.
4. </span>Қозғалыс реттелiп тұратын жерлерде, жаяу жүргіншілер сигналдарды немесе жаяу жүргіншілер жол қозғалысы реттеуші басшылыққа ала отырып, ал ол болмаған кезде керек - көлік тасымалының. - В местах, где движение регулируется, пешеходы должны руководствоваться сигналами регулировщика или пешеходного светофора, а при его отсутствии – транспортного светофора.
5. Жыпылықтаған жарықпен жақындап КҚ (көк түсті және қызыл) көк қосылғанына және арнайы дыбыс сигналы жаяу жүргіншілер жолдары кесіп аулақ болулары керек, мен жаяу жүргіншілер жолдың (трамвай) бар болған кезде, бірден шырақтай (трамвай тректер) босатуға тиіс. - При приближении транспортных средств с включенным проблесковым маячком синего цвета (синего и красного цветов) и специальным звуковым сигналом пешеходы обязаны воздержаться от перехода дороги, а пешеходы, находящиеся на проезжей части (трамвайных путях), должны незамедлительно освободить проезжую часть (трамвайные пути).
6. Реттелмейтін жаяу жүргіншілер өтетін трамвай, жаяу жүргіншілер, бағалау кейін жолдың туралы жақындап қалған көлiк қашықтықты жаяу жылдамдығы және өтпелі олар үшін қауіпсіз болады деп көз мүмкін. - На нерегулируемых пешеходных переходах, трамвайных путях, пешеходы могут выходить на проезжую часть после того, как оценят расстояние до приближающихся транспортных средств, их скорость и убедятся, что переход будет для них безопасен.
Қымыз — жылқы сүтінен алынатын кышқыл сүт өнімі. <span>Қымызсыз қазақ асханасын елестету мүмкiн емес. Бұл ғажайып сусын қырғыз, қазақтардың барлық салтанатты думандарымызда бiрiншi кезекте берiледi. Ол туралы өлеңдерде, мақал-мәтелдерде айтылады, әйел адамның қабiлетiн ең алдымен оның қымыз әзiрлеуiне қарап бағалаған. Ыдыс түбiнде iшiлмей қалған қымызды төгiп тастау күнә болған. Қазақтар жүздеген жылдар көлемiнде қымызды айырықша ыдыста - торсық және сабада дайындаған. </span>
Қымыздың бабы пісу мен сапыруға байланысты. Жиі-жиі піскен қымыздың дәмі кіре береді. Ал, пісуі жетпеген қымыз ірімтіктеніп, суы бір бөлек, тұнбасы бір бөлек болып, бұзылып, сапасын жояды. Көбірек пісілсе тіпті күшті деген қымыздың өзі жұмсап, ішуге сүйкімді бола береді. Бал татыған барқыт қымыз осындай баппен дәмді.Қымыз Қымыз — халқымыздың бірнеше ғасырлар бойы үздіксіз пайдаланып келе жатқан ұлттық тағамы. Ол тек тағам емес, сонымен қатар халықтың қасиетін, дәулетін, салтанатын, байлығын, мырзалығын, дастарқан берекесін білдіретін ырыс белгісі. Басқа тағамдарға қарағанда қымызды дайындаудың әдіс, тәсілдері, салт-дәстүрлері, ырымдары мен кәде-жоралары көп. Көктем туып, құлындаған бие байланып, сауылады. Биенің ашымаған сүтін саумал дейді. Оған арнайы ашытқы қосылып, екі-үш күннен кейін ашиды. Алғашқы қымызды үй иесі өзі ішпейді, дәстүр бойынша үлкендерін шақырып, ауыз тигізіп, батасын алады. Мұны "қымызмұрындық" дейді. Дайындау әдісіне. касиетіне, сапасына жөне сақталу уакытына байланысты халқымыз қымызды бірнеше түрге бөлелі. Және олардың әр түрін жылқы жасына байланысты атайды.
Түбір сөздер: кітап, даңқ, дана, қалам, сарай, əуес, бəйге, баяу, дағды, терезе, əңгіме, бақ, мұнай, ыдыс, мұғалім.
туынды сөздер: тасымал,өміршең, айшықты, əсемпаз,арқала, басқар, жидек,жетілгіш, жетілік, сиыршы,түндік, балажан, кенші, балалық, өнегелі
жалғаулы сөздер: мектепке, ауылға, отанды елімізден, ақулы, құрбысы, дəптерге,үйден, қаланың,əкесі, құлынын,ағасымен
Қонақжайлылық-адамның келген қонаққа деген ілтипат пен әзетпен қарауы. Әр ұлтта өз мәдениетіне сай әр түрлі әдет ғұрыппен сипатталады. Қазақтардың қанына ана сүтімен даритын қазақ ұлтына ғана тән асыл қасиет. Сондықтан да қонақты сыйлау, құрметтеу, қонаққа деген ілтипат көрсету бала кезден қалыптасады. Шақырылған қонақты әйел адамның жылы жүзбен бетіне күле қарсы алуы, хал ақуалын сұрап төрге отыргызып, дайындаған ас тағамдарын беріп, ренжітпей қайтаруы қонақты сыйлау мен оған көрсетілетін құрмет болып саналады. Егер шақырылған қонақтардың ішінде келе алмағаны болса, әйелі сарқыт салып беріп, оған өз тарапынан сәлем айтады. Жоғарыда аталған құрмет тек қана шақырылған қонаққа көрсетілетін сый-сыяпат емес, ол кез келген уақытта келген қонаққа корсетіледі. Егер келген қонақ асығыс болса, онда әйелі ауыз тию жосынын жасайды. Қонақты күту, сыйлау көбінесе әйел адамға қатысты болады. Сондықтан қазақ әйелдері қонақты сыйлау, күту мәселесін терең меңгерген және оны бала тәрбиесінде катаң ұстанады, егер үйде ата-анасы болмаған жағдайда баласы келген қонақты үйге кіргізіп, қонаққа шай береді. Қазақтар арасында келген қонақты үйге кіргізбей сырттан қайтару ұят болып есептелініп, ата-анасына сын болған. «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің» деген халық даналығында отбасында алған тәрбиенің кез келген уақытта көрініс табатындығын меңзейді. Сондай- ақ, әйел адам қонақ келген кезде бала тәрбиесіне көп көңіл бөледі, қонақ отырғанда баласына ұрыспайды немесе дауысын көтеріп сойлемейді. «Қонағын сүймеген, баласын ұрады, не үйін сыпырады» деген мақал осыған қатысты айтылған.
жазғы саяхат
менің жазғы саяхат жасауға көптеген жоспарым бар.саяхат жасау әрбір жанға ұнайды. әр оқу жылы аяқталған соң әрине бір тынығып демалған жөн. биылғы демалысым қызыөты болғалы тұр деуге де жарайды. себебі биыл өтетін көрмеген яғни, экспоға бару жоспарда бар. әрине еліміздің қандай жетістікке жетіп, қандай өнертабыстарды шығарғанына дәлел болғым келеді. жазғы демалыс басталса ата мен әженің алдына ауылға барғанға не жетсін ,шіркін, ауылдың ауасымен демалып әжемнің дайындаған тағамдарынан ауыз тиген қандай рахат. мен жазғы демалысты осылай жоспарлап отырмын.