Көкшетау
…Көкшетау сексен көлдің саясында,
Әрқайсы алтын кесе аясында.
Ауасы дертке дауа жұпар иісін
Көкірек қанша жұтсаң тоясын ба?!
Көз алдына көк мұнар жамылған, ақ жауыны себелеген, айна көлдерінің ақ толқындары, етегін ерке көлі шайған Көкшетау қаласы келеді. Біз тұрып, тірлік кешіп келе жатқан Көкшетау осындай талай жұрттың арманына айналған қала! Көкшетау көлемі 420 шаршы шақырым, 150 мыңнан астам халқы бар шағын қала. «Еліміздегі көл жағалай орналасқан бірден бір қала» деген ерекшелігі тағы бар. Қаланы қақ жарып, сылдырап аққан Қылшақты да қызығы таусылмас өзен. Көп жұрт қырып тастамаса да қармақ салып, шабақ аулап,үлкендер тұмшалаған ауыр ойдан айығып, балалар күміс қанат шағаларға жем лақтырып, мәз-мәйрам болысады. Іргесіндегі Бұқпа тауы әрі көрік, әрі ық. Тұрғындардың тауға өрмелеп, шаңғы теуіп, серуен құруына қолайлы. Қора-қопсысыз, мал ұстап, шөп шауып, көң тасымайтын, қимыл-қозғалысы аз қалалықтардың бой жазып, ой сергітуіне таптырмайтын орын. «Ауасы дертке дауа», шуы аз, көшелерінде көлік кептелісі жоқ, демалыс орындары іргеден басталатын курортты қаладан ірі қалаға бара қалсаңыз басыңыз айналып, миыңыз зеңитіні бар. Көкшетаудың көп тұрғыны басқа шаһарға бара қалса, қайтып өз қаласымен қауышқанша асығады.
Көкшетау өңірінің тарихына Сәкен Сейфуллиннің “Көкшетау”, Мағжан Жұмабаевтың “Батыр Баян” поэмалары, Сәбит Мұқанов, Жұмағали Саин, Жақан Сыздықов, Еркеш Ибраһим, Сәкен Жүнісов, т.б. ақын-жазушылардың шығармалары, Манаш Қозыбаев, Жанұзақ Қасымбаев, т.б. тарихшы-ғалымдардың зерттеулері арналған.
Әкемнен хат алу. Спорттық костюм киіп көрдім. Мен әкемді сағындым. Қия тың атасы сөзіқа барған. Даңқты болуан Жақсылық Үшкемпіров бүкіл дүние жүзінде танымал болған. 2014 жылы қысқы олимпиадаға әлем нің 88 елінің ұлттық командалар қатысты. Ұлттық команданың киімі дизайнеров тігеді.
-Айдар, сен бос уақытыңда не істейсің?
-Мен дала шығып доп тебемін.
-А сенің хоббиың қандай?
-Мен сабағымды оқып болғаннан кейін далаға доп тебуге шығамын. А содан кейін әр дайым әкем екеуміз кітап оқимыз.
Орманның шаруашылық және адам өмірі үшін зор маңызы бар. Орманнан қандай заттар алынады? Бұл сұраққа ағаш шебері: үстел, орындық, қарындаш, сызғыш, ағаш шкафтар, кітап сөрелері, есік терезе жақтаулары деп; қағаз дайындайтын комбинат жұмысшысы: дәптер, газет, кітап, журналдар деп айтар еді. Себебі, мұның бәрін ағаштан дайындайды ғой. Теміржолшы болса: ағаш вагондар, темір жолдың астына салатын төсеніштер; дәрі-дәрмек жасаушылар: ағаштан алынатын дәрі-дәрмектер; инженер: жасанды, табиғи жолдармен алынатын маталар, жіптер туралы әңгімелер еді.
<span>Бұл әңгімеден агроном да тыс қалмайтыны белгілі. Орман егіс далаларын жазда аптапты ыстықтан, желден, құрғақшылықтан қорғаса, қыста ысқырған боранның қарды ысырып әкетуіне жол бермейді. «Орман – ең алдымен адамның денсаулығы» – дер еді дәрігер. Демалыс үйлері, тынығу орындары ағаш арасына салынады. Себебі, оның ауасы таза, әрі шипалы. Жасыл ағаштар болмаса, біздің ғаламшарымыздағы оттегі адамдардың тыныс алуына жетпес еді. </span>
<span>Бір сөзбен айтқанда, шаруашылықта орман өнімін пайдаланбайтын бірде-бір сала жоқ деуге болады. Тұрмыстық бұйымдар, құрылыс материалдарының орманнан алынатынын былай қойғанда, басқа да қаншама заттар бар. Мысалы, небір құнды аң терілері, жабайы кәсіптік құстардың дәмді еті мен мамығы, тіл үйіретін тәтті жеміс-жидегі, жылы, сәнді киім, төсеніш, азық-түлік, т.б. </span>
<span>Орман – жомарт табиғаттың адамға тартқан сыйы, мол байлықтың қасиетті қоймасы. Ол – «жайқалған жасыл теңіз», жерімізді көріктендіріп, өзінің қанық бояуымен, құстардың сайраған әсем әуенімен, жапырағының сырлы сыбдырымен адамды шаттыққа бөлейді. </span>
<span>Жинақтап айтқанда, орман, тоғай – баға жетпес табиғат қазынасы, халық байлығы. Сондықтан да мемлекет ормандарды, тоғайларды қорғайды. </span>