Толағай" - халық аңызы. Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданындағы тау атауына байланысты аңызда бұрынғы өткен заманда, үлкен өзен бойында Саржан деген аңшы өмір сүргендігі, жылдар жылжып, күндер өткенде оның әйелі Айсұлу өмірге ұл әкелгендігі, қуанған әкешеше дүбірлетіп той өткізіп, балаға Толағай деген ат қойғандығы айтылады. Ертегі желісіндегідей сюжеттер бой көрсетіп, Толағай ай санап емес, күн санап өседі. Төрт жасында нағыз батырға айналып, жетіге келгенде белдесуге шақ адам табылмайды. Әкесімен бірге аңға шығып, атақты аңшыға айналады. Бірде олардың мекеніне жұт келеді. Жауын жаумай, қуаңшылық болады. Шөлден мал қырылып, адам өледі. Күннің ыстығынан киіз үй- ді паналап, анасымен әңгімелесіп, Толағай одан жаңбырлы жерді сұрайды. Анасы қиыр шетте өткен жастығын еске алып, ешқашанқұрғақшылықты білмейтін, шөбі шүйгін мекеннің бар екенін айтады, таулары аспан тіреген жер жаннаты Тарбағатай жайлы ұзақ әңгімелейді. Ол көп жүріп шыңдарын қар басқан асқар тауларды тауып алады, оған биік тоғайлы, құстары сайрап, төбесін бұлт жапқан бір ғана тау ұнайды. Ол осы тауды құшағына алып, қатты ырғайды да арқасына салып, кері еліне қарай қайтады. Ол шаршамай ұзақ жүреді. Халық жылжып келе жатқан үлкен тауды көреді. Оны көтеріп келе жатқан Толағай екенін біледі. Найзағай ойнап, күн күркіреп, жауын селде- теді. Халық "Толағай" деп ұрандап, қуанышпен қарсы алады. Қуарған шөп көтеріліп, жан-жануар мөңіреп- азынап шулайды. Шаршаған батыр тау астынан шыға алмай "Апа!" деген жалғыз ауыз сөзге ғана шамасы келеді де, мәңгіге тау астында қалады. Бақытты ана айғайлы жылауға басады, халық қайғы жамылып, тау да бұған шыдай алмай көзінен жас бұлақ болып ағады. Содан бері бұл тау "Толағай" деп аталады. Аңызды Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті қазақ әдебиеті кафедрасының фольклорлықэкспедициясы Тарбағатай өңірінен жазып алған. Қолжазба нұсқасы осы кафедраның арнайы қоры мен Әдебиет және өнер институтының қолжазба және мәтінтану бөлімінде сақтаулы.[1]
<span> Мен №<span>мектепте</span> 6- сыныпта оқимын.(там должен быть номер школы) Менің мектебім Төле би <span>көшесінде </span>орналасқан. Мектебімізде тоғыз <span> жүздей </span>оқушы бар. Мектеп директоры- Исатай ағай. Сынып <span>жетекшіміз</span> - Айгүл апай. Айгүл апай бізге қазақ <span> тілінен</span> сабақ береді. Апай сабақты қызықты,<span>тартымды</span> өткізеді. Үйім мектептен алыс емес. Мектепке жаяу барамын. Мектебім жаңадан салынған ұш <span>қабатты</span> . Мектеп іші кең, жарық және таза.</span>
<span> Кабинеттеріміз қазіргі <span> талапқа </span>сай жабдықталған. Бірінші <span>қабатта</span> екі спортзал бар. Кітапханада үлкен ..<span>оқырмандар</span>. залы бар. Асханамыз кең <span> және</span> таза. Екінші қабатта үлкен <span>мәжіліс</span> залы бар. Мектеп алдындағы <span>гүлзарларда</span> гүлдер өсіп тұр. Жас ағаштарды мектеп <span>бітірушілер</span> отырғызған. Ауладағы спорт <span> алаңында</span> түрлі спорт ойындары өткізіледі.</span>
1. дұрыс емес
2. үлкен кісіге, ата анаңа инабаттылық көрсетіп сіз деп сөйлеу керек.
3. сіз деген құрметтеуді, сыйласуды білдіреді.
4. үлкен болсын кіші болсын бəріне сіз деп сөйлеу өзбек халқының дəстүрі.
5. біз үлкендерге сіз деп сөйлеп сыйластықпен қараймыз.
- Салем!
- Салем!
- Толганай, саган баз мезгили унайды ма?
- Аружан, иа менин ен суйикти мезгилим бул- жаз
- Маган да жаз унайды
- Асиресе жазгы каникулдар керемет!
- Иа, дурыс айтасын
- Сау бол!
- Сау бол!