Жақсы адам — елдің көркі, Жауқазын<span> гүл — жердің көркі</span>
Осы шақ - сөйлеп тұрған кездегі іс-әрекетті білдіреді.2 түрге бөлінеді:
1) Нақ осы шақ - дәл сөйлеп тұрған кездегі іс-әрекетті білдіреді.
Жалаң н.о.ш жатыр,отыр,жүр,тұр салт етістіктерінің жіктелуі арқылы жасалады.Мысалы:жатырмын,отырсың,тұрсыз т.б.
Күрделі н.о.ш (-а,-е,-й,-ып,-іп,-п)+(жатыр,отыр,жүр,тұр)+жітеу жалғауы арқылы жасалады.Мысалы:бара жатырмын,келіп отырсың.
2) Ауыспалы - осы шақ күнделікті дағдылы болып жатқан іс-әрекетті білдіреді.Жасалу жолы:етістік+(-а,-е,-й)+жіктік жалғауы.Мысалы:Күнде дайындыққа барамын.т.б.
Жеті қабат жер астында деген терең. Жеті қабат аспанда деген биікте дегенді білдіреді
Сенің
Шалбар-ың Белдемше-ң
Күртеше-ң Мойынорағыш-ың
Пəлте-ң Жейде-ң
Көйлег-ің Бəтеңке-ң
Баскиім-ің Етіг-ің
Жемпір-ің
Абай ерболмен узак сойлести
---------------
мен анама комектестим
------------
мени мугалим мактады
-------