Булт, уш-кыш, бур-шак,ус-тел,буй-рек,ал-мурт,кун,жул-дыз,тун,му-га-лим,ку-рал,кун-де-лик,кур-дас,у-шак,бу-рыш,ул,уй-рек,уй-ыр-ме,шу-бе-рек,душ-пан,гул,бу-зау,шу-лык,ту-йе,ту-рык,сут,ку-лын,жаз-ды-гу-ны,су-рак,жу-мырт-ка,тул-ки,ку-рек,ду-кен,туз-дык,улт,мурт,куй-мак,жу-зык,му-най,жу-зым,муз,куй,ку-ры-дыс-шы,жу-рек,кун-ба-гыс,бал-муз-дак,ас уй,ку-йеу,му-рын,тус,кус,жум-бак,уя,ун
Кім - әже, ата , ана, мысық, ит.
не - баурсақ, тіл, асхана, мектеп, күнделік
кайда - мектепте, үйде, спорт әлемінде, асханада, базарда
кашан - ертең, танертең, әлдекашан, әлгінде, казір
кандай жақсы, жаман, ақылды, әдепті,үлкен
Туған жер – адам өмірінде киелі орын алады. Нақты осы жер оны елімен, өткенмен және болашақпен байланыстырады. Міне, сондықтан да тіпті балалық шақтан бастап-ақ адамда отанға деген махаббат сезімі оянады. Әрбіріміз үшін Отан ошақ басынан басталады: туған жер, туған көше, туған қала немесе мен үшін туған кент. Менің Отаным кішкентай болса да, мен үшін аса қымбат жер Бестөбе кентінен басталады. Дәл осы жерде менің көңілді де, шаттықты, уайымсыз балалалық шағым өтті. Үйдің маңындағы аулада ойнағаным және бала-бақшаға барған көше әлі есімде. Сол кезде ол маған өте ұзын болып көрінетін. Мұнда көлік сирек жүретін, бірақ серуендеп жүретін адамдар көп болатын. Иә... Туған жер ұзаққа қиып жібермейтін. Сен әрқашан өзің бармасаң да, оймен қиялдап туған көшені, есіктің алдын, «Қызым, үйге кір...»деген ананың сөздерін еске түсіресің. Жүректің әлсіздүрсілі естіледі. Қазір бойжеттім, бірақ та өмір бойы мен үшін балалық шақтағы туған аула мен көше – менің кішкентай Отаным. Сонымен бірге мен елімнің бір бөлшегімін, оның бүгіні мен болашағымын. Біздің Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Бейбітшілік пен достастықта, татулықта бірге жұмыла отырып, қызметтің әр түрлі саласында қазақтар мен орыстар, татарлар мен немістер, украиндер мен кәрістер...еңбектенуде. Мен соңғы жүз жылда Қазақстан жеріне әр түрлі халықтар қоныс тепкеніне жиі ойланамын. Біздің еліміз сияқты менің ағайыным да көп ұлтты. Бірлік, ұлтаралық келісім және саяси тұрақтылық – қазақстандықтардың қалауы. Мен оны білемін. Онда татарлар да, орыстар да, қазақтар да бар. Олардың тағдырын, өмір тарихын тыңдағанда менің елім одан сайын маған жақындай түседі, оны жақсырақ түсіне бастаймын. Біздің отбасы тарихымыз мыңдаған басқа отбасылардың тарихына ұқсас. Өмірдің қиын кездерінде, ауыр жұмыстарда, өтіп жатқан күндер мен мерекелерде әр түрлі ұлт өкілдерінің пікірі қалыптасты. Адамзат баласының татулығына ұмтылу әр халықтың қанында бар, әсіресе ол қазақстандықтарда ерекше дамыған. Бұл Қазақ жерінің жомарттығынан, осы өлкелерге тағдыр алып келген барлығына құшағын кең жайып, пейілін кеңге салатын Қазақ халқының мінезінен жаралған.Осында тұрушылардың барлығы Қазақ халқының тілін, тарихы мен салт-дәстүрін білуі келек. Қазақстанда тұратын барлық халықтың татулығы мен бірлігінің мәні осында. Ол байырғыкөркем Қазақстан жерінде бейбітшілікті сақтауға көмектеседі.
Қазақстанда сонау ғұн, сақ, қазақ хандығы кездерінен бері сақталып келе жатқан көне қалалар өте көп. Солардың ішіндегі атақты Отырарды алатын болсақ-Отырар жоғалып кеткен кітапханасымен атақты. 1218 жылы Хорезмшаһ Мұхаммедтің Отырардағы билеушісі Қайырханның әмірімен Шыңғыс хан керуенінің саудагерлері өлтіріледі. Бұл Шыңғыс ханның Орталық Азияға шапқыншылық жасауына сылтау болды. Тарихи әдебиеттерде бұл қырғын “Отырар апаты” деген атпен белгілі. 1219 жылы күзде моңғол әскерлері Отырарға жетті. Моңғол шапқыншылығы салдарынан Отырар қиратылып, қала тұрғындары қырғынға ұшырады. Бірақ 1219 жылғы апаттан кейін Отырар қайта жанданды.
1255 жылы армян саяхатшысы Отырарды Сырдария бойындағы ірі қалалар қатарында атайды. Отырар дүниежүзілік саудада бұрынғысынша делдалдық рөл атқарды.
Қала туралы 1320 жылы Флоренция көпесі Пеголоттидің Азов теңізінен Қиыр Шығысқа дейінгі сауда жолы туралы жазбаларында да баса айтылған.
14 ғасырда Ақ Орда хандары мұнда медреселер, ханакалар, мешіттер, кеңселер салдырды.
14 ғасырдың аяғында Отырар Әмір Темір мемлекетінің құрамына кірді. Әмір Темір мұнда бірнеше рет болып, Шығыс жорығына дайындығы қызған кезде (1405) осында қайтыс болды. Әмір Темір мирасқорлары мен Мұхаммед Шайбани әулетінің қазақ хандарымен күресі барысында Отырар тағдыры тағы да сынға түсті.
16 ғасырдың 2-жартысынан бастап қала қазақтардың билігіне біржолата көшіп, шамамен 18 ғасырдың басына дейін болған.
Отырарда археологиялық қазба жұмыстары кең көлемде 1969 жылы Қазақстан ҒА-ның К.Ақышев басқарған Отырар археологиялық экспедиция ұйымдастырылғаннан кейін басталды.
Атау септик қала,сіңлі
Іліп септік қаланың,сіңлінің
Барыс септік қалаға,сіңіліге
Табыс септік қаланы,сіңлін
Жатыс септік қалада,сіңлінде
Шығыс септік қаладан,сіңліннен
Көмектес септік қаламен,сіңлінмен
Досым-2буын, 5әріп,5дыбыс
Д-д/сыз, ұяң, салдыры басым үннен
о-д/ты, жуан,ашық,езулік
с- д/сыз,қатаң, тек салдырдан тұрады
ы- д/ты, жуан, қысаң,езулік
м- д/сыз,үнді,үні басым салдырдан
Мен әжемін Біз әжелерміз
Сен әжесін Сендер әжелерсіңдер
Сіз әжесіз Сіздер әжелерсіздер
Ол әже Олар әжелер
