Лексикалық талдау <span>Талдау реті:</span>
<span>Сөйлемді оқы, ондағы өзің қалаған сөздің қандай мағынаны білдіріп тұрғанын анықта.</span>
<span>Сол сөздің сөйлемде кандай мағынада жұмсалып тұрғанын анықта (тура ма, әлде ауыспалы ма)</span>
<span>Мүмкіндігіне қарай, сөздің синонимін, антонимін, омонимін тап</span>
<span>Сөздің қазақ тілі сөздік құрамының қай тармағына жататынын дәлелде.</span>
Мұз айдын-конькимен сырғанақ тебу үшін арнайы жасалған алаң.
<span>Ұйқы адамдар тіршілігінде өте маңызды орын алады. Адам уйықтағанда өзін еркін сезінеді. Шаршағаны басылып,жайбырақат демалып жатады. Ұйқы ережесін білу міндетті. Себебі адам дұрыс ұйықтаса , таңертең өзін сергек сезінеді. Ұйқытағанда дұрыс жатса еш жері ауырмайды , омыртқасы тік боп өседі.
</span>
Бәйшешек – өте әдемі көктемгі гүл, бәйшешекті «көктем жаршысы» деп те атайды.
«Бәйшешек» – қызғалдақ туысына жататын көп жылдық, пиязды өсімдік. Биіктігі 15 - 30 сантиметр болып келеді. Сопақша келген баданасының жуандығы 1 - 2 сантиметр. Жұқа, қара, қоңыр қабықты, сабағы тақыр 2 - 3 жапырақты дара гүлді. Көкек - мамыр айларында гүлдейді. Жемісі – қауашақ, жоғары жағы үшкірлеу, ұзындығы 1, 5 - 2, 5 сантиметр, ені 1, 5 сантиметр келеді.
Әлемде бәйшешектің 100 - ге жуық түрі бар.
• Бәйшешектік пиязы (түйнегі) улы болып келеді.
Бәйшешек нәзік әрі сынғыш болғанымен қорғаныш қасиетке ие. Олардың түбіндегі пиязы улы болғандықтан бірде - бір кеміргіштің тиісуге батылы бармайды. Бәйшешектің пиязы улы болғандықтан адамдар үшін де қауіпті.
• Зерттеушілердің айтуы бойынша бәйшешек гүлінен Альцгеймер және деменция ауруына шипа болатын дәрі жасайды. Оның құрамында осындай ауруға шипа болатын заттар бар екені анықталған.
Мұнда «галантамин» өнімі жөнінде сөз болып отыр, оның емдік қасиетін ғалымдар әлі де зерттеу үстінде яғни оның одан да көп пайдасы бар екені анықталған.
• Бәйшешек сенім символы.
Ел аузында гүлдің пайда болуы туралы небір әдемі аңыздар баршылық. Солардың біріне назар аударыңыз.
Бәйшешек – сену, достық, адалдық, тазалықты білдіреді. Көпшілік өз ауласында аппақ әдемі бәйшешек гүлін өсіруді жақсылықтың нышаны деп есептейді.
Бәйшешек гүлі жер бетіне ең алғаш шығатын өсімдік. Аңыз бойынша Адам ата мен Хауа ана жұмақтан қуылған уақытта қыс мезгілі екен. Жерде қалың қар жатқандықтан аяғы тоңған Хауа ана жылы жұмақты есіне алып қайғырған уақытта, оның көз жасын көрген періштелер бірнеше қар қылауларын бәйшешек гүліне айналдырыпты.
Қатты қуанған Хауа ананың бойында Құдайдың кешірімін алуға деген үміті ояныпты, содан бері бәйшешек гүлі – сенімнің яғни үміттенудің символы болып есептеледі екен.
• Орыс халқының аңызы бойынша қаһарлы Қыс патшайымы мен Аяз патшасы жер бетіне «Көктемді келтірмейміз», деп шешіпті. Алайда батылдық танытқан Бәйшешек қыстың суығына қарамай жер бетіне өсіп шығып, Күн анадан көмек сұрапты. Күн ана Бәйшешектің ерлігіне разы болып, жерді күн көзімен жылытып, Көктемнің келуіне жол ашыпты.
Атау - футболшы
ілік - футболшының
барыс - футболшыға
табыс - футболшыны
жатыс - футболшыда
шығыс - футболшыдан
көмектес септік - футболшымен