Горячий-ыстық, холодный-суық
Аю мен борсықтың үңгірлері жақын орналасқан. Аю өз азығын іздеуге шықты. Борсықта өз азығын іздеуге шықты. Күн суыта бастағанда құстар жылы жаққа ұшып кетеді. Аю мен борсық өз үңгірлерінде қалады.
Заттың атын білдіріп Кім? Не? сұрақтарына жауап береді.
Зат есім түрлері:
құрамына қарай:
Дара (простое – один корень)
Мысалы: дала, бас, қалам.
Күрделі (сложное – несколько корней)
Мысалы: мекенжай, балабақша.
тұлғасына қарай:
Негізгі (непроизводное – нет суффикса)
Мысалы: мектеп, мысық.
Туынды (производное – есть суффикс)
Мысалы: әнші, аспаз.
мағынасына қарай:
Жалпы (нарицательное)
Мысалы: теледидар, үстел.
Жалқы (собственное)
Мысалы: Алматы, Татьяна, Қазақстан.
Деректі (конкретное)
Мысалы: үй, өзен, сиыр.
Дерексіз (абстрактное)
Мысалы: ақыл, ой, күн.
Жанды (одушевленное)
Мысалы: оқушы, мұғалім, адам.
Жансыз (неодушевленное)
Мысалы: кілем, тақта, қарындаш.
Зат есімдердің көптік жалғауы – Множественное число существительных.
Множественное число существительных в казахском языке образуется при помощи окончаний -лар/-лер, -дар/-дер, -тар/-тер.
Мысалы: бала-лар, кітап-тар, дерек-тер.
Көктемнің сұлу табиғаты адамға бір қиял ғажайып əлем секілді. Көктемнің наурыз айы басталғаннан-ақ құстар қайтып оралып,бізге келгендерін айтып көктем келгенін болжайды. Ағаштардан бүршік айтып,әдемі гүлдер жайнап ,күн де жыли бастайды. Қыста күн қысқарып түн ұзаратын еді.Енді күн ұзарып түн қысқаратын болды.Көктем мезгілі неткен ғажап еді
Сабақты жинактап айт
сабакты тиянакты окы
Сабырлы бол
