Шылаулар - сөз бен сөздің немесе сөйлем мен сөйлемнің араларын байланыстыру, құрастыру үшін қолданылатын, өздері тіркескен сөздерінің ұғымдарына әр қилы реңктер үстеп, оларға ортақтасып, тұлға жағынан тиянақталған, лексика-грамматикалық мағынасы бар сөздер немесе тілімізде толық лексикалық мағынасы жоқ, бірақ сөз бен сөзді, сөйлем мен сөйлемді байланыстырып немесе сөзге қосымша мән үстеп тұратын көмекші сөздер. Мысалы: Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін, Жоқ барды, ертегіні термек үшін. Жомарт қазіргісі мен келешегін салыстырып тұр. Абай қажымай, жалықпай, ылғи ғана ынтығып тыңдайтын. Бұл мысалдардағы үшін, мен, ғана деген сөздердің толық мағынасы жоқ, бірақ сөйлемде олар өзі қатысты сөздерге қосымша мән үстеп, белгілі бір қызмет атқарып тұр. Бірінші сөйлемде үшін шылауы ермек және термек сөздеріне мақсат мәнін үстеп, ол сөздерді жазбаймын сөзіне бағындыра байланыстырып тұрса, екінші сөйлемде мен шылауы қазіргісі деген сөз бен келешегі деген сөздерді ыңғайластық мәнде бір бірімен салыстыра байланыстырып, олар сөйлемнің бірыңғай мүшесі екенін көрсетіп тұр.Үшінші сөйлемде ғана шылауы ылғи деген мезгілдік мағынадағы сөзге шектілік, күшейткіш мән үстеп тұр.
Шылаудың басқа сөз таптарынан айырмашылығы :
1) Шылаудың толық лексикалық мағынасы болмайды.
2) Сөйлем ішінде шылау сөйлем мүшесі бола алмайды.
3) Шылаулар сөз бен сөзді не сөйлем мен сөйлемді байланыстырады.Толық мағыналы сөздің жетегінде оған қосымша мән үстейді.
4) Шылаулар түрленбейді.
Шылау сөздер дегендеріміз - ішкі мазмұндары жағынан да, сыртқы формалары жағынан да, сондай-ақ, қызметтері жағынан да өздерінің бастапқы шыққан төркіндерінен біржола қол үзіп, әрі осы аталған негізгі үш белгі жөнінен де дербестіктерінен айырылып, өз алдына категория болып қалыптасқан және жалпы көмекші сөздер тобына негізгі ұйытқы есебінде қызмет ететін сөздер.
Грамматикалық сипаттарына қарай, шылаулар ішінара үш жікке бөлінеді: олар - септеуліктер, жалғаулықтар жәнедемеуліктер
Жәнеде біз олмен бірге теннис ойнаймыз. Бирге үйге барамыз. Биз олмен жақсы құрбымыз.
Сабақтың мақсаты;Білімдік; «Табиғатты қорғау» тақырыбы бойынша сөйлеу білу. Өзін қоршаған орта туралы айта білу.Дамытушылық; Жаңа тақырып бойынша сөздерді,сөз тіркестерін, сөйлемдерді меңгерту; оларды сөйлеуде дұрыс қолдана білу3.Тәрбиелік; оқушылардың білімге, оқуға баулу, тілге деген ынтасын молайту,тілге қызықтыру сабақтың негізгі мақсаттарын құрайды.Өзін қоршаған ортанысақтау.Сабақтың барысы;- Ұйымдастыру кезені- СәлемдесуОқушылардың сабаққа қатысын, сыныптың сабаққа дайындылығын тексеру.Мұғалім сөзі, сабақтың мақсаты және жоспарымен таныстыру.
Үй жұмысын тексеру – Нақыл сөздерді көшіріп жазу, мағынасын түсіндіру( 208 бет, тапсырма) Туған жер табиғаты- халқымыздың ұлттық мақтанышысондықтан, оны аялап, қорғауға үлес қосу – біздің азаматтық борышымыз.Сөздікпен жұмысМәтінмен танысу «Табиғат-анамыз» (оқу аудару)Мәтіннің көмегімен сұрақтарға жауап беру
Халқымыз нені анаға теңеген?Табиғатта қандай құбылыстар болады?Адамдар табиғатты бағындыруда қандай әрекеттер жасады?Адам ақыл-ойының нәтижесіндегә жетістіктер қандай қатер тұрғызады?Адам өміріндегі экологиялық зардаптар ненің әсерінен болып жатыр?Табиғат ресурстарын қалпына келтірмеу қандай жағдайға әкеліп соқтырады?Табиғатты ұқыпты пайдалануда адамдар қандай іс-әрекеттер жасай бастады?
Жазбаша жұмысКеректі сөздерді орындарына қойып, сөйлемдерді толықтырып жазу.БағалауЖаңа тақырып - Экология<span>Экология қазақ халқы үшін жаңа түсінік емес. Алғаш рет экология деген ұғымды (1866ж) ғылымға неміс ғалымы Эрнест Геккель еңгізген.</span>Экология – гректің oikos ( үй,мекен,тұрақ) және logos ( ілім) деген сөзден шыққан.Ол бізді қоршаған орта, біз өмір сүретін айнала деген ұғымды білдіреді. Демек, өзің тұрған үйді қалай таза ұстасаң,қоршаған табиғатты да солай сақтау керек.
Үй тапсырмасы; -Мәтінді мұқият оқып, мағнасын өз сөздерімен айтыңдар.-Мәтіннің көмегімен сөйлемдерді толықтырыңдар.-Мәтінге сүйеніп,сұрақтарға жауап беру арқылы сұхбат құраңдар.<span>
</span>
Я люблю закаляться.Но переж тем чтобы закаляться нужно подготовить себя психологически.Каждый день надо опаласкиваться теплой водой.и прибавлчть тмпературу потихоньку
Алтын-Эмель (национальный парк)