Қазақ тілінде сөздер тура және ауыспалы мағынада қолданылады. Тура мағына – сөздің бастапқы, негізгі мағынасы. Тура мағына заттың немесе құбылыстың атын тура атап көрсетеді. Мысалы, адамның аяғы, адамның қолы, адамның көзі, ыдыстың түбі, қыздың төркіні, қоянның құлағы, суық жел, биік тау, жылы киім.т.б. Ауыспалы мағына – сөздің тура мағынасының негізінде қалыптасқан, ойды көркемдеп жеткізу үшін қолданылатын келтірінді мағына. Мысалы, күннің көзі, жұмыстың аяғы, әңгіменің басы, сөздің төркіні, қазанның құлағы, суық хабар, биік мақсат, жылы сөз.
Подробнее - на Znanija.com -
znanija.com/task/6258833#readmore
Арал теңізінің батыс жағалауына жақын орналасқан, аралшаның солтүстік кенересіндегі «Ауан» деп аталатын алақандай елді мекенде қарапайым наубайшы Файзулла шаңырағында 1938 жылы Абдул-Хамид Мархабаев дүниеге келеді.
Соғыстың орта шенінде наубайшы әкесін, өз қатарластарымен қоса, Арал қаласына әскерге алып кеткені Хамағаның еміс-еміс көз алдыда. Наубайшы боп әкесінің орнына шешесі қалады. Ананың мақсаты – үйдегі балаларының қарнын ашырмау. Хамағаның үлкен ағасы сол кезде оба індеті шыққанда осы ауыл-дан кішігірім кеңсе ашқан болатын. Сол кеңсеге екінші ағасы он үшке толмаған жасында аяқ киімсіз, жалаңаяқ барып келіп жүргені оның есінде.
<span>(18.4.1938 жылы туған, Арал ауданы Ауан ауылы) – жазушы, ғалым, филология ғылымдарының докторы (2001), профессор (1997). ҚазМУ-дың (ҚазҰУ) филология факультетін бітірген (1964). 1964 – 67 жылдары «Білім және еңбек» (қазіргі «Зерде») журналында әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі, 1967 – 76 жылдары ҚазМУ-дың журналистика факультетінің доценті, 1976 – 85 жылдары «Білім және еңбек» журналының бас редакторы, «Жаңа фильм» журналының аға редакторы, 1981 – 82 жылдары Қазақ КСР Баспа, полиграфия және кітап саудасы істері жөніндегі мемлекеттік комитеті бас редакциясының аға редакторы, 1985 – 87 жылдары Қазақ орталық мұражайының баспа-редакция секторының аға редакторы, сектор меңгерушісі қызметтерін атқарған. Көп жылдан бері ҚазМУ-да ұстаздық қызметте. Тұңғыш жинағы 1972 жылы «Ғарыштағы қымыз» деген атпен жарық көрді. Мархабаевтың «Арал әуендері», «Балалардың аман қалғанын айт!» «Жарылқаушы…», «Тосын ғарышхат», т.б. ондаған көркем шығармалары жеке кітап болып шықты. Фантастика жанрының табиғаты мен теориялық ерекшеліктерін айқындайтын «Қолыңды әкел, Келешек. Қазақ фантастикасы: кеше, бүгін және…» (1978), «Қазақ фантастикалық әдебиеті» (1998) атты монографиясы, «Ислам – Ғылым – Журналистика» оқулығы жарық көрген.</span>
Айгерым мектепке келе жатыр . Кенет жанбыр жауып кетты . Ол дереу колшатырын алды да ,тобесыне устап алды .Быр кезде кынсылаган кушык даусы кулагына шалды .Караса ,быр кушык жол бойында тур екен . Усты малмандай су . Айгерым оны аяп кетты . Дереу котерып алды . Ал колындагы соикесын енды ол кушыкке тыстетып койды . Енды екеуыне де жанбыр коркынышты емес
1. ынгайлас салалас. шылауы: жане, арi, да, де, та, те. Мысал: биыл жайлауда болдым жане ауылдагы агаларымнын уйiне бардым.
2. карсылыкты салалас. шылауы: бiрак, дегенмен, сонда да, сойтсе де, айтсе де, алайда. Мысал: онын даусы жаксы, бiрак, ан айтуды жактырмайды.
3. себеп саладар. шылауы: ойткенi, себебi, сондыктан, сол ушiн. мысал: биыл шоп калын шыкты, ойткeнi жанбыр коп жауды.
4. Кезектес. Шылауы: бiрде, бipесе, кейде. Мысал: олар бiресе токтап демалады, бiресе кун узак журiп алады.
5. талгаулык. шыдай: не, немесе, алде, я, яки, айтпесе, не(я) болмаса. Мысал : ертерек уйге дерiгер шакыру керек немесе ауруханага бару керек.
6. тусiндiрмелi. Шылау: жалгаулыгы жок. Мысал: корыкканы сонша - орнынан тура алмай калды