Анимизм (лат. anima — рух, жан) — заттық дүние құбылыстарының жандылығын бiлдiретiн термин.
Анимизм терминiн ғылыми қолданысқа ағылшын этнографы және мәдени антропологы Э.Б.Тайлор (1832-1917) енгiзген. Ежелгi мәдениетке талдау бере келе, магия, тотемизм, фетишизм сияқты ecкi ceнім-нанымдардың қатарында ол анимизмдi де атап өтедi. Оның пiкiрi бойынша анимизм кейiнгi дамыған дiндерге апаратын баспалдақ есебiнде болады және олардың ментальдық дүниесiне енедi.
Басқа халықтардың дүниетанымы мен сенiм-нанымдарындай анимизм қазақтың дәстүрлi рухани мәдениетiнде терең ұялаған. Мысалы, Ш.Уәлиханов қазақи түсiнiкте жанның үш түpi бар дейдi: ет жан, шыбын жан, рухи жан.
Анимизмнің көрінісіне қазақы дүниетанымдағы «киелi», «қасиетті» жер бедерлерi мен атаулары жатады. Табиғат аясындағы мәдениет үшiн қоршаған орта киелi таулардан, құтты өзендер мен көлдерден, ағаш-бұталардан, т.б. тұрады. Табиғи құбылыстар да қасиеттi мағынаға ие болады, олардың рухы және иесi бар делiнедi.
Берілген үзіндіде Манаптың бұлай ойлауы орынды деп ойлаймын.Себебі,Қалидің бұны жатсынып,көп әңгімеге тартылмай отырды.Қали оны ес білгелі көрмеді әрі екеуі әртүрлі ортада өсіп,жетілді емес пе?Төтеден шапқан жау секілді балалар үйіне Манаптың ойда жоқты келуі,әрине,Қали үшін күтпеген жағдай.Манаптың бұл ойынан оның байқампаздығын,ересектігін және түсінігі мол жан екенін байқауға болады.Себебі,ол інісіне "Неге бұлай жатсынасың?Мен сенің ағаңмын ғой?" деп бас салған жоқ.Манаптың орынында болсам,мен Қалиге алдын ала өзімді таныстырып,осындай бауыры бар екендігін біліп жүрсін деген ниетпен хат-хабар алысар едім.
4.6
114 оценок
СПАСИБО
164
Комментарии Отметить нарушение
Подробнее - на Znanija.com - znanija.com/task/28198959#readmore
Қазақстан тұңғыш рет жеке команда болып Атланта қаласында 1996жылы өткен 26 олимпиада ойындарында өнер көрсетті футболдан
Алғашында өз әкесінен, ауыл молдаларынан сауат ашқан. Қарағаш ауылында жәдитше бастауыш мектепті бітіреді. Болашақ ақынның бұдан соңғы біраз уақыты ауылда өтеді.1919 жылы. Ташкенттегі екі жылдық мұғалімдік курсқа түседі.Оны бітірген соң өз ауылында мұғалім болып, кейін «Тілші» газетінде қызмет атқарады.1922 жылыВерныйдағы (Алматыдағы) Қазақ ағарту институтының меңгерушілігіне тағайындалады.1925 жылы Мәскеудегі Журналистика институтына оқуға түсіп;1928 жылы бітіріп шыққан соң, «Еңбекші қазақ» газетіне қызметке жіберіледі. Жансүгіров шығармалық жұмыспен қатар Қазақстан Жазушылар одағын ұйымдастыру ісіне де белсене қатысқан.Бұрынғы ҚазАПП (1926) таратылған соң 1932 жылы Жазушылар одағын ұйымдастыру комиссиясының төрағасы болып сайланып;1934 жылы өткен 1-съезге дейін қызмет істейді. Съезде Қазақстан жазушылар одағының алғашқы төрағасы болып сайланды.1934–1937 жылдары Қазақ саяси баспасының редакторы, сонымен бір мезгілде;1933–1936 жылдары Қазақ АКСР-і ОАК-нің мүшесі болды.1937 жылы жалған саяси айыппен тұтқындалады.1938 жылы ату жазасына кесілген.1958 жылы ақталды