Ит өлген жер
ИИт арқасы құрысты – қайратқа мінді
Ит байласа тұрғысыз – адам тұрғысыз
Ит басына іркіт төгілу (ақ түйенің қарны жарылу) – молшылық орнау
Ит болу – қор болу
Ит пен құстың арқасында – кім көрінгеннің арқасында
Ит терісін басына қаптау – ұрысу, балағаттау
Иттің қара тұмсығындай көру – жек көру
Иттің құлы итақайт арқасы қиянда
Ынтымақ-оқ өтпес сауыт,
Татулық -тамаша сауық.
Әр-бір кісі өз мамандығын тандайды,әр бір мезгілде маған шабыт келеді,менің достарымдарда жаксы касиеттер өте көп,мен улкен адамдарга сыйлатык курсетемин
Этот?
Бір мерген бозша құсты атып алды, (Қоймады өлтіріп-ақ жалғыз жанды).Басында бір ағаштың үш баласыШырылдап ұясында жетім қалды.Ана жоқ таситұғын тағам-жемді,Күн көрер бишаралар қайтіп енді?Шулаған балапандар даусын естіп,Сөз сөйлеп осылайша Түлкі келді:«Алда сорлы, бейшара балалар-ай,Жасынан өлген екен аналары-ай.Көбелек, шыбын аулап күн көретінЖоқ екен пақырлардың шамалары-ай.Әй, құстар! Тыңдаңыздар құлақ салып,Кезекпен жем тасыңдар ұшып барып.Үшеуін асырауға қанша қиын,Етіңдер аз күн қайыр бөліп-жарып.Көкек құс! Жүнің түлеп жүр ғой бекер,Азырақ жетім үшін жұлсақ нетер?Қайырдың бұл дүниеде жетімге еткенБасқа іс сауабына бар ма жетер?!Бозторғай! Қарап тұрма сен де текке,Жүресің бекер шырлап ұшып көкте.Даладан, тоғайлардан тамақ ізде,Бұлардың үшеуіне көп керек пе?!Сарымойын! Ер жетті ғой балаларың,Бәледен Құдай сақтар бірер-жарым.Бұлардың күндіз-түні жанында бол,Жоқтатпай сорлылардың аналарын.Қарлығаш! Сен келтірсең маса-шыбын,Бұларға о да қорек болар тығын.Осындай жұрт жабылған сауап іскеҰят қой кіріспесең, жарықтығым.Сандуғаш! Не қылайын сені қайрап,Қоярсың оқтын-оқтын өзің сайрап -Көңілін біраз ғана көтермеккеЗарлының жетім қалған соры қайнап.Достарым! Осындай бір іс етелік,Жастарды жетім қалған кісі етелік.Ізгілер орманда да бар екенінОсындай сауап іспен көрсетелік!»Тұрғанда Түлкі сөйлеп сауап жолды,Қайғыға естігеннің көңілі толды.Аштыққа шыдай алмай үш балапан,Ағаштан төмен жерге түсіп қонды.Жұрт жинап жақсы кеңес қылған Түлкі,Зарланып жетімді аяп тұрған ТүлкіАузына үшеуін де қағып салды -Өзі екен нағыз Құдай ұрған Түлкі. * * *Жеп қойды құстың жетім балапанын,Қорықпай-ақ обалынан Түлкі залым.Қарасақ, ел ішінде аз ба адамдарЖеп жүрген обалсынбай жетім малын?Пана боп, өзің сақта, Құдіретім,Кім де кім балапандай қалса жетім.Жұмсақ тіл, көңілі қатты залымдардың<span>Ете көр жетімдерден аулақ бетін!</span>
Дешті Қыпшақ, Қыпшақ даласы –XI-XIV ғасырларда қолданылған тарихи-географиялық ұғым. Одан бұрын Оғыз даласы аталған. Оғыздардан тараған Қыпшақ ұлысының қимақ саяси-әлеуметтік қауымын құрып, байтақ мәдени із қалдырған өлке. XV ғасырдың екінші жартысынан бастап қыпшақтардың негізгі мұрагері және ұрпағы болған қазақ халқының байтақ мекені – Дешті Қыпшақ даласы. Ол кейін «Қазақ даласы», «Қазақ сахарасы» деген атпен белгілі болды.