Әлия Нұрмұхамбетқызы Молдағұлова (шын есімі Ілия, майдандас достары «Лия» деп атапты) (1925 ж. 15 маусым (кейбір деректерде 25 қазан, 20 сәуір), Ақтөбе облысы, Қобда ауданы, Қаз КСР – 1944 ж. 14 қаңтар, Псков облысының солтүстігіндегі Новосокольники, Казачиха ауылы, РКСФР) – Кеңес Одағының Батыры (1944), мерген, ефрейтор.
Өмірбаяны
1925 ж. 25 қазанда Ақтөбе облысы, Қобда ауданының Бұлақ ауылында Сарқұлов Нұрмұхаммед және Молдағұлова Маржанның отбасында дүниеге келген. Бала кезінде анасынан айырылып (1933 ж.), кейіннен Алматыда ағасының қолында тұрған, ал 1935 ж. бастап Ленинград, Красногвардейский ауданы, Гурдин көшесіндегі №46-шы балалар үйінде тәрбиеленген. Санкт-Петербургтегі 9-орта мектебінде оқыды.[1] Оқудағы озаттығы және үлгілі тәртібі үшін Әлия Қырымдағы Бүкілодақтық пионерлер лагері – Артекке жіберіледі. Артекте батырлар тақтасына Рубен Ибаррури, Тимур Фрунзе сияқты батырлармен қатар Әлия Молдағұлованың да суреті енгізілген. Соғыс басталған соң балалар үйімен бірге Ярославль облысының Вятское селосына эвакуацияланған. Вятское орта мектебінен 7-сыныпты бітірісімен Рыбинск авиациялық техникумына түседі, бірақ көп ұзамай (1942) ЖШҚӘ-ға (Жұмысшы-Шаруа Қызыл Әскері) майданға жіберу туралы өтініш жібереді.
1943 ж. Снайперлер дайындау орталық әйелдер мектебін аяқтайды. 1943 ж. бастап 54-ші арнайы атқыштар бригадасы 4-батальонының снайпері болған (22-ші әскер, 2-ші Балтық жағалауы фронты). Жау әскерінің 30-дан аса сарбаздары мен офицерлерінің көзін жойған. 1944 ж. 14 қаңтарда Псков облысының солтүстігіндегі Новосокольники ауданында қаза тапты.
Әлия Нұрмұхамбетқызы Молдағұловаға 1944 ж. 4 маусымда Кеңес Одағы Батыры атағы берілді. Ленин орденімен марапатталды.
Әлия
Новосокольники ауданының Монакова ауылында жерленген.
Әлия есімімен көшелер, ондаған мектептер (Мәскеудегі № 891 орта мектебі, Шымкенттегі № 29 орта мектебі, Новосокольники № 72 орта мектебі, Оралдағы № 38 орта мектебі), Әскери-теңіз флотының кемелері, Каспий жүк таситын теплоходы аталған. Ақтөбе, Астана, Алматы, Мәскеу, Санкт-Петербург , Новосокольники қалаларында ескерткіштер орнатылған. Ақтөбеде облыстық мемориалды музей жұмыс жасайды.
Көлденеңнен: 1) Жасы үлкен қария 2 ) денелі ұзын қауырсыны бар құс Тігінен : 1) Ең баяу жүретін жануар 2) қызғылт түсті өте дәмді көкөніс
Менің отбасымның дәстүрлері.
Менің отбасым салт дәстүрлерді құрметтейді. Қолдан келгенінше ұстауға тырысады. Мысалы: біздің отбасында дастархан басына барлық отбасы мүшелері жиналмай ас алуды бастамаймыз. Онда бәрі жиналған соң атам тамақ алуды бастайды, сонан кейін ғана барлығымыз кірісеміз. Тамақ ішіп болған соң, атам ас қайырып, бата береді, сонан соң ғана бәрімізге дастархан басынан тұруға болады. Қандай да бір жұмыс болсын барлығымыз жұмылып, бірге істейміз. Бірге демаламыз. Қыдырғанда да бірге қыдырамыз. Қонақ келгенде бірге қарсы алып, бірге құрмет көрсетеміз. Міне, біздің отбасының дәстүрлерінің шет жағасы.
Ағайын туған кімде жоқ,
сыйласпаса одан жат жуық.
төбелеске бергісіз араша бар.
ағайыега бергісіз жанаса бар.
Ата баланың қорғаны.
Ырыс қашса да,
Туыс қашпайды.
1 каланын иши кандай
2 еле озенинын екинши жагы кандай