<span>Мен жазамын.
Мен тыңдаймын
Мен оқимын.
Мен сөйлемін
Сен жазасың .
Сен тыңдайсың.
Сен оқисың
Сен сөйлесің
Сіз жазасыз
. . Сіз тыңдайсыз
. .Сіз оқисыз
.Сіз сөйлейсіз.. .
Ол жазады.. .
Ол тыңдайды... .
Ол оқиды ... .
Ол сөйлейді... </span>
Табиғатта Есіл өзенінің жағасында інілерімізбен ,əкелерімізбен серуендеп демаламыз.
"Береке басы -бірлікте"деп ата бабаларымыз бекер айтпаған.Егер барлық халық бірге болса,оны жау ешқашан жеңе алмайды деп ойлаймын
<span>Іс-әрекеттің сөйлеп тұрған кезден бұрын болғанын білдіретін шак түрін өткен шақ дейміз. </span>Қазақ тілінде өткен шақтың үш түрі бар. Олар: жедел өткен шақ, бұрынғы өткен шақ және ауыспалы өткен шақ.1) Жедел өткен шақ — сөйлеп тұрған мезгілден аз уакыт бұрын болған, сол кезге жақын өткен істі білдіретін өткен шақ түрі.Жедел өткен шақ етістік түбіріне -ды, -ді, -ты, -ті жұрнағының және оған жіктік жалғау жалғану арқылы жасалады. Мысалы: 1. Мен ауылга келдім. 2. Сен кітапханада болдың. 3. Олар теледидар көрді. Осы сөйлемдерде етіс-тік шағының үш жаққа қатыстылығы жіктік жалғаулармен берілген.2) Бұрынғы өткен шақ іс-әрекеттің сөйлеп тұрған уакыттан көп бұрын өткенін білдіреді. Мысалы: Үйлерді қурылысшылар аудан жәрдемімен салған. Бұрынғы өткен шақтың іс-әрекет мезгілді білдіруде жедел өткен шақтан өзгешелігі қимылдың өткендігі туралы нақтылық сөйлеушінің сөзінде басым болады.Бұрынғы өткен шақтың жасалу жолдары:
<span><span>-ып, -іп, -п жұрнақтары және жіктік жалғаумен: Гүлнұр бұны апасына да айтыпты.</span><span>2<span>. -ған, -гең -қан, -кен</span> жұрнақтары және жіктік жалғаулармен: Гүлнұр бұны апасына да айтқан.</span></span>
3) Ауыспалы өткен шақ<span> қимыл иесінің ертеден дағдыға айналған іс-әрекетін білдіреді. </span>Мысалы: 1. Демалыс сайын кездесіп тұратын 2. Әжесі ертегіні дәмдеп айтушы еді.Ауыспалы өткен шақтың жасалу жолдары:
<span>-атың -етің -итың -итін жұрнақтары және жіктік жалғау арқылы:</span>
<span>Кеше<span> біздің</span> ауылға қар жауып, дала бірдестен суып кетті.</span>
<span>Айдана бүгін сабаққа келмеп еді. Мен оған хабарласып едім, олмаған ауырып жатқанын айтты.</span>
<span>Мұғалім сыныпқа келмей қойған соң, өзім барып онышақырып келдім.</span>
<span><span>Кейбіреулер </span>адамның сыртынан жамандап, өсек қылып, күліп жүреді.</span>
<span>Әкем маған әркім өзі үшін жауап берсін деп ұрысты.</span>
<span>"менің іздегенім - сенсің" -,деп жауап бердім оғанкідірместен.</span>
<span>"<span>Мен </span>тек <span>сен </span>үшін жаралғанмын"-, деп<span> маған </span>қайта - қайта айта берді <span>ол.</span></span>