К.И. Сатпаев (1899-1964)
В истории казахского народа и Казахстана академик Каныш Имантаевич Сатпаев был не только феноменальным провидцем тайн земных недр, выдающимся ученым-геологом и организатором науки, а прежде всего крупнейшим для своего времени мыслителем и естествоиспытателем. Большой общественный и государственный деятель, тонкий политик, внесший свой вклад в цивилизованное индустриальное развитие Казахстана, он был неформальным лидером общества.
Каныш Имантаевич Сатпаев родился 12 апреля 1899 года в Павлодарском уезде Семипалатинской области (ныне поселок Тендик Баянаульского района Павлодарской области).
Доктор геолого-минералогических наук (1942), профессор (1950), первый директор Института геологии казахского филиала Академии наук СССР (1941-1964), заместитель Председателя этого филиала (1942-1946), академик Академии наук СССР (1946), организатор и первый президент АН КазССР (1946), лауреат Государственной (1942) и Ленинской (1958) премий, К.И.Сатпаев был всесторонне развитым ученым – человеком, который мог стать и замечательным писателем, и историком, и вдумчивым педагогом, и математиком. По этому поводу Мухтар Ауэзов говорил: “Большая особенность Каныша заключалась в том, что он и с химиком, и с биологом, и с физиком, и с медиком да и с историком и филологом может разговаривать на их научном языке”.
В 1926 году К.И.Сатпаев успешно окончил Томский технологический институт и, став первым казахом с дипломом горного инженера-геолога, был направлен в распоряжение Центрального Совета народного хозяйства.
К. И. Сатпаев возглавил геологический отдел треста "Атбасцветмет".
Именем академика К. И. Сатпаева названы города в Карагандинской области, Институт геологических наук Академии наук РК, Жезказганский горно-металлургический комбинат, малая планета в созвездии Тельца, минерал, ледник и горная вершина Джунгарского Алатау, сорт цветов, улицы и школы в городах и поселках Республики Казахстан.
В настоящее время установлена премия АН РК его имени за выдающиеся достижения в области естественных наук, создан Международный Фонд К.И. Сатпаева.
Если вам нужен перевод, то это переводится, как :"Существенный смысл"
Армандардың орындалуына біздің үлкен үлесіміз бар.Армандарды орындау ушин алдымен оз алдына максат кою керек.Олардын орындалуына коп куш,шыдамдылық, талпыныс кажет.
Тақырыбы: Аққулы көлде
Жаз... Жер жүзі көгеріп, жасыл ала жібекке оранып құлпырады. Аққулы колдің жағасында тізіле қонып алты ауыл отыр. Жаздың алтын нұры ойнаған күні еді. Көк мөлдір сулы аққулы көлдің жасыл ала қамыстары көк жібекке тіккен жасыл ала өрнекті кесте сияқты. Аққулы көлдің жағасы жасыл кілем жайғандай балбыраған кез еді.
Көлдің ортасында қалың жасыл ала қамыстың айналасы -айнадай жалтыраған кең жайқын. Сол жайқында аппақ болып шалқыған екі аққу сыланып, ақырын әсем жүзіп көлеңдейді. Екі аққу ұзын, сұлу мойындарын иіп, көл арасында сыңқылдап, аппақ денесін күміс суға төсеп, әсем жүзіп, күміс судың айнадай мөлдірін шымырлатып сызады. Екі аққудың нәзік сұлу үнімен сыңқылдап жүзген күміс сызығынан сылдырлап меруерт, гауһар тізіледі..... Қап-қара жүнді, сыңқылдаған дауысты, ақ маңдайлы қасқалдақтар, қырқылдап ойнаған қоңыр үйректер, теріс аяқтар. Сусылдап ұшып-қонып ойнаған нәзік үнді, көк ала мойын, көк ала жібек құйрық сұқсырлар.... Маржан көз сүңгуірлер. Балаша жылаған ақ түсті гагралар. ... Қаңқылдап ұшып қонған қоңыр қаздар, шулаған шағалалар. Көлді айнала қорыған қара ала қанатты, әдемі айдарлы, шаршамайтын, саққұлақ қызғыштар. Көкке шығып, зыр қағып безектеп сұңқылдаған ұзын аяқ, біз тұмсық тау құдіреттер, тағы да толып жатқан неше түрлі құстар көл басын сұлу күйлі думан қып жатты.(185 сөз)