Зіма
<span>Вось і прыйшлі жаданыя </span>
<span>Зімовыя дзянькі. </span>
<span>Дык даставай схаваныя </span>
<span>І саначкі каваныя, </span>
<span>І лыжы, і канькі! </span>
<span>Яны ўжо застаяліся - </span>
<span>Дай волю ім хутчэй! </span>
<span>Вітай, раздолле белае! </span>
<span>Хай кроў у жылах бегае </span>
<span>Шпарчэй і гарачэй! </span>
Ніл Гілевіч
Зіма
<span>Снег белы. Ён на сонцы аж гарыць. </span>
<span>І чысты-чысты. А па светлым - груба </span>
<span>Ідзе натоўп. Куляюцца з гары </span>
<span>Падлеткі. І ляцяць адчайна ў гурбы. </span>
<span>Вясёлым смехам поўніцца іх лёт. </span>
<span>Як зорачкі, сняжынкі пад нагамі... </span>
<span>Люстэркам залатым іскрыцца лёд, </span>
<span>І вершы я па ім пішу канькамі. </span>
Васіль Дэбіш<span>
</span>
Першы снег
<span>Я раніцой расплюшчыў вочы, </span>
<span>Спыніўшы сноў імклівы бег. </span>
<span>Святло чароўнай белай ночы </span>
<span>Разліў па хаце першы снег. </span>
<span>Падскочыў з ложка да фіранкі, </span>
<span>Багацця белага - да стрэх. </span>
<span>І гурбы пульхныя на ганку, </span>
<span>З'явіўся сябар лепшы - снег! </span>
<span>Цяпер штодня я з ім гуляю. </span>
<span>І нават ноччу часта ў сне </span>
<span>Будую крэпасці, знішчаю, </span>
<span>А ён цярплівы гэткі, снег! </span>
<span>Міне зіма. Вясна настане </span>
<span>І снег змяце з падворка прэч. </span>
<span>Ды не навечна ён растане - </span>
<span>Яшчэ з ім будзе шмат сустрэч! </span>
Павел Саковіч<span>
</span>
<span>1.
</span>Пыл быў такі
густы, што можна было пазіраць на сонца, як праз зацемненае шкло. (складаназалежны сказ)<span>
2. Той
сумленна рассудзіць, хто сабе не даруе.</span><span> (складаназалежны
сказ)</span><span>
3.
Настане ноч - і ўсюды ціха.</span> (складаназлучаны)<span>
4.
Сёння павінна адбыцца важная падзея: мы выходзім за межы сваёй краіны і
ўступаем у Польшчу.</span> (бяззлучнікавы)<span>
<span>5.
Неба сеяла цяпло, цёплы дожджык церушыў, у думках радасна было, беглі песні ад
душы. </span></span>(бяззлучнікавы)<span>
6. Каб
успамін на хвіліну вярнуўся з крынічнай і зорнай маёй Беларусі, нарвіце валошак
у аброшаным жыце, іх у пасылкі наверх палажыце.</span><span> (складаназалежны)</span><span>
<span>7.
Максім бачыў сны, дзе ён па-ранейшаму з сябрамі імчыцца на
"трыццацьчацвёры".(складаназалежны сказ)</span>
Складаназалежныя
сказы-1 2 6 7</span>Складаназлучаны-3 Бяззлучнікавыя-4 5
Помнік Максіму Багдановічу усталяваны ў скверы на плошчы Парыжскай Камуны, перад тэатрам оперы і балета, недалёка ад месца, дзе стаяў дом, у якім нарадзіўся і жыў паэт. Адкрыты 9 сьнежня 1981 г. у дзень 90-годдзя з дня нараджэння М. Багдановіча. Аўтары помніка скульптар С. Вакар, архітэктары Ю. Казакоў, Л. Маскалевіч. Бронзавая статуя паэта вышынёй 4,6 метра ўсталяваная на п'едэстале з чырвонага граніту. Паэт намаляваны са скрыжаванымі на грудзях рукамі, у правай руцэ букет васількоў - кветак, якія апеты ў яго паэзіі.
Максім Багдановіч нарадзіўся 9 сьнежня 1891 г. ў Мінску, адкуль затым бацькі павезлі яго ў Гродна. Тут у раннім дзяцінстве Максім асірацеў: ад туберкулёзу зусім маладою памерла яго мама. Вучыўся паэт у гарадах на Волзе - гімназіях Ніжняга Ноўгарада і Яраслаўля. Марыў паступіць у Пецярбургскі універсітэт, каб там вывучаць беларускую філалогію. Аднак па патрабаванні бацькі ў 1911 годзе паступіў у яраслаўскі Дзямідаўскі юрыдычны ліцэй.
З 1910 году малады паэт займаўся мастацкім перакладам. На беларускую мову ім былі пераведзеныя некаторыя творы Гарацыя, Авідзія, Шылера, Гейнэ, Верлена, Верхарна, Пушкіна, Майкава. А на рускую - вершы Янкі Купалы, Шаўчэнкі, Франка, Крымскага. Багдановіч стаў адным з заснавальнікаў навуковай гісторыі беларускай літаратуры. У абарону яе народнасці і рэалізму ён выступіў з шэрагам артыкулаў. Публіцыстыка Максіма змяшчалася на старонках "Нашай нiвы", у яраслаўскіх газетах, маскоўскіх часопісах "Украінскае жыццё" і "Нацыянальныя праблемы", пецярбургскіх - "Жыццё для ўсіх" і "Паўночныя запіскі". У 1914 году паэт выдаў у Маскве гісторыка-этнаграфічныя нарысы "Чырвоная Русь", "Браты-чэхі", а ў 1916 - "Беларускае Адраджэнне".
У тым жа 1916 годзе Багдановіч скончыў ліцэй у Яраслаўлі і прыехаў у Мінск. Тут ён пасяліўся ў адным доме са Змітраком Бядулям - на вуліцы Мала-Георгіеўскай, 12 (цяпер - Льва Талстога, 14а) . У родным горадзе паэт паступіў на службу ў губернскі харчовы камітэт, дзе працаваў сакратаром.
У Мінску паэт напісаў баладу "Страцім - лебедзь" і артыкулы "Беларускі бежанскі прытулак ", "Голас з Беларусі", "Аб веры нашых прашчураў". У пачатку 1917 года зноў здароўе яго пагоршылася , і ён з'ехаў у Ялту. Але дні Багдановіча былі палічаныя. Максім паміраў гэтак жа высакародна і мужна, як жыў - без нараканняў і скаргаў . На яго стале застаўся неадпраўлены ліст бацьку : "Добры дзень, стары верабей. . Маладому вераб'ю дрэнна". Ён не аднёс яго на пошту, каб не прычыняць родным лішніх клопатаў. 25 мая 1917 года паэт памёр - у месцах, далёкіх ад сяброў, блізкіх, удалечыні ад любімай Беларусі...
<span>Сёння яго вершы ведаюць і любяць не толькі ў гэтай краіне. Некаторыя з іх - "Зорка Венера" і "Слуцкія ткачыхі" - пакладзены на музыку і сталі, па сутнасці, народнымі песнямі. У 90-я гады мінулага стагоддзя ў Траецкім прадмесці сталіцы адкрыўся музей паэта, а побач з вуліцай, якая носіць яго імя, каля будынка тэатра оперы і балета, усталяваны помнік.</span>
У акварыуме, на дубе, на рабіне, аб саве, гузікі, на камбайне, рэкі.
