Ауыз әдебиеті әңгіменің бір саласы – аңыз. Аңыз негізінде әңгіме, кейде өлең, жыр түрінде болуы да мүмкін.
Аңыз белгілі бір адамның атына, іс-әрекетіне байланысты туады. Кейде аңыз әңгімеде де шындық оқиға мен қиял-ғажайып оқиға аралас келіп отырады. Бұл жағынан алғанда аңыз бен ертегі екеуінің арасы жақын. Негізгі айырмасы – аңыз әңгіме көбінесе тарихта болған адамның басына құралады. Әуелде тарихта шын болған, кейін сондай адам болыпты-мыс деп, ел аузында лақапқа айналған адам туралы әңгіме етіледі.
Аңыз әңгімелердің тарихи адамның төңірегінде тууының, негізгі себебі сол адамның өз басына істеген, ісіне, белгілі бір тарихи кезеңде атқарған рөліне, әлеуметтік мәні зор еңбегіне байланысты. Ол адам батыр, не ел басшысы, «ердің құнын екі ауыз сөзбен шешкен» шешен би немесе әділеттік іздеуші, халық мұңын жырлаушы күрескер болуы мүмкін. Бірақ ол адамдардың іс-әрекеттерімен байланысты айтылған әуелгі шындыққа қоспалар қосылып, сол істепті-міс, айтыпты-мыс деген әр түрлі лақап біртіндеп аңызға айналады. Оны әңгіме, жыр етіп, біреуден жаттап алып, кейінгі ұрпаққа қалдырады.
Аңыз әңгімелерге қиял элементі қаншама көп араласса да , әлгі аңызға айналған адамның өзі кәдімгі қарапайым адамның қатарында қала берді. Қазақ аңыздарындағы Асан қайғы, Жиренше шешен, Қорқыт т.б. – бәрі де шындықтағыдай, жай адамдар ретінде суреттеледі.
Аңыз әңгімелердің бәрі бірдей бір сюжет, бір идеялық мазмұныда бола бермейді. Тақырыбы бір болғанымен, идеялық мазмұны әр басқа болуы да мүмкін. Аңызда әр топтың өкілі өзінше баяндап, өзінше түсініп, оны өз тобының көзқарасына лайықтап, өз мүддесіне пайдалануға әкеп тірейді.
Қазақта Асан қайғы туралы аңыз әңгіменің бірнеше нұсқасы бар. Кейбіреулерінде ол өз халқына бақыт іздеп, Жерұйық тапса, жақсылықты алдан күтсе, кейбіреуінде ол хандардың қамқоршысы кейпінде көрінеді, сары уайымға салынады.
Қазақ аңыз әңгімелерінде қиял-ғажайып дүниелер мол, олар адамды асыл армандарға бастайды, оның ұшқыр ойына қанат бітіреді, келешекке үміттендіреді.
Ответ:
1. Сына жазуы деген не?
2 сына жазуы кай кайгарысы пайда болды?
3 сына жазуы кимдердин жазулары?
Объяснение:
<span>Казахстан — страна с богатым историческим и культурным прошлым. Расположенный в центре Евразии, Казахстан оказался на перекрёстке древнейших цивилизаций мира, на пересечении транспортных артерий, социальных и экономических, культурных и идеологических связей между Востоком и Западом, Югом и Севером, между Европой и Азией, между крупнейшими государственными образованиями евразийского континента.</span>Периодизация истории страны:Доисторическая эпоха — охватывает время, от появления человека на территории Казахстана (2,5 млн лет до н. э.) до начала возникновения государства на территории Казахстан (VІІ—VІІІ вв. до н. э.).Древний период — появление первых тюркских и ираноязычных государств на территории Казахстана (саки, уйсуны, канглы, гунны), их расцвет, кризис и падение (с VІІІ века до н. э. до V н. э.).Средневековая история Казахстана (V века н. э. до 30-х годов ХVIII века). Условно ученые выделяютраннее, и позднее средневековье. Эпохи тюркского имперского расцвета — Тюркских Каганатов,Золотой Орды и державы Чингизхана, Империи Караханидов и Тимура. Период просветительского расцвета ученых астрономов, математиков, поэтов тюркских империй, таких как Улугбек, Аль-Каши, Сайфи-сараи, Кутыб, Фараби,Баласагуни и другие.
Новая история Казахстана с ХVII века до февраля 1917 года — вхождение в состав Российской империи Ногайской Орды (18 век — 1783 г.), Сибирского Царства (17 век), Казахского ханства (19 века).Первый этап новейшей истории Казахстана начинается со времени Февральской революции, распада Российской империи, Октябрьской революции и установления Советской власти (1917—1920) до фактического распада СССР (август-декабрь 1991 года).Второй этап новейшей истории Казахстана начинается со дня провозглашения независимости 16 декабря 1991 года до настоящего времени и характеризуется становлением и развитием Республики Казахстан как суверенного, демократического правового государства.<span>Казахста́н (официально Респу́блика Казахста́н, каз. Қазақстан [qɑzɑqˈstɑn]) — государство, располагающееся в центре Евразии, бо́льшая часть которого относится к Азии, а меньшая — к Европе. Располагается между Каспийским морем, Нижним Поволжьем, Уралом, Сибирью, Китаем и Средней Азией.</span><span>По площади территории занимает девятое место среди государств мира (2 млн 724,9 тыс. км²). Расположение: от восточной окраины дельты Волги на западе до Алтайских гор на востоке, от Западно-Сибирской равнины и южной оконечности Урала на севере до Тянь-Шаньской горной системы и пустыни Кызылкум на юге страны.</span><span>Граничит на севере и западе с Россией — 7548,1 км, на востоке — с Китаем — 1782,8 км, на юге — сКиргизией — 1241,6 км, Узбекистаном — 2351,4 км и Туркменией — 426,0 км. Общая протяженность сухопутных границ — 13392,6 км[1]. Омывается водами внутриконтинентальных Каспийского и Аральскогоморей. Казахстан — крупнейшая страна, не имеющая выхода в Мировой океан.</span><span>В административно-территориальном отношении делится на 14 областей и 2 города республиканского значения. Экономико-географически делится на Центральный, Западный, Восточный, Северный и Южныйрегионы.
</span>
<span />
1 Нан бар жерде-ән бар
2 Дәнді шашпа-нанды баспа
3 Китап алтын казына
4 Денсаулык зор байлык
5 Адам мен адам арасы,аспанмен жердей
6 Ер даулеты-енбек
7 Рахат түбі-кейіс
Бейнет түбі-кеңіс
8 Батыр ортақ,бақ жалқы
9Адам қайғысы,заман қайғысы
10 Ана сүті бой өсіреді
Ана тілі ой өсіреді.
