Кен орны, кен байлықтары – мөлшері мен сапасы жағынан өндірістік игеруге тиімді жер бетіндегі немесе қойнауындағы минералдық заттардың шоғыры. Кен орындары жер қыртысындағы әр түрлі геологиялық процестер нәтижесінде түзіледі. Табиғаттағы түзілу тегіне қарай Кен орындары магмалық (тереңдегі,эндогендік), метаморфтық және шөгінді(жер бетіндегі, экзогендік) болып үш топқа бөлінеді. Магмалық Кен орындары интрузивті массивтердің ішінде, олардың алғашқы қалыптасуына бейімделе қабат пішіндес денелер түзеді немесе жарықшақтарды толтырып, желілер түрінде қалыптасады. Бұл топқа хром, титан, ванадий,фосфор, никель, кобальт, мыс, платина, т.б. Кен орындары жатады. Магмалық Кен орындарының топтамалары: жапсарлық кендер менгидротермальдық кендер. Метаморфтық Кен орнытау жыныстарының өзгеріске ұшырауынан түзіледі. Бұл топқа темір, марганец, никель, кобальт, боксит,каолин, уран, фосфор, т.б. Кен орындары жатады. Шөгінді Кен орындары тау жыныстарының өзен,көл, мұхиттардың түбінде шөгуі салдарынан пайда болады. Оған ас тұзы, калий тұзы, бораттар, тас көмір, т.б. Кен орындары жатады. Халық шаруашылығында пайдалануына қарай Кен байлықтары негізгі 3 топқа бөлінеді: металдық кендер (металлургияда шикізат ретінде қолданылатын темір, марганец, қорғасын, мырыш, т.б. кентастар), бейметалдық кендер (керамика,силикат, құрылыс материалдары, слюда, асбест,графит, тұз кентастары, т.б.), жанғыш кендер (мұнай,тас көмір, газ). Кен орындары жер бетінен төмен қарай орналасуына қарай ультраабиссальдық (10 – 15 км-ден көп), абиссальдық (3 – 5 км-ден 10 – 15 км-ге дейін), гипабиссальдық (1 – 1,5 км-ден 3 – 5 км-ге дейін) және жер бетіне жақын (1 – 1,5 км) болып бөлінеді. Қазақстандағы Кен орындарын іздеу мен ашу, оларды барлауда КСРО ғылым академиясының Қ.И. Сәтбаев бастаған ғалымдарИ.И. Бок, Г.Н. Щерба, А.Қ. Қайыпов елімізде бірінші рет Қазақстанның металлогениялық болжам картасын жасап, республика аумағында Кен орындарының орналасу заңдылықтарын негіздеді.
XX ғасырдың бас кезінде қазақ әдебиетідами бастады.Қазақ қаламгерлерінің алдыңғы тобы ұлы Абай ағартушылық,демократтық дәстүрін жалғастырыа отырып,оны отаршылдыққа қарсы күрес идеясымен қазақ әдебиетін дамытқан еді.Қазақ әдебиетінің дамуына көптеген қазақ зиялылары мен ағартушы педагогтар үлес қосқан. Мысалы,Ы.Алтынсарин,А.Құнанбаев,А.Байтұрсынов,С.Торайғұров,М.Әуезов және таңы да басқа .Олар өз жолдарымен ізденістерді байытыа,жанрларды жетілдірді. Ал қазір олардан қалған шығармалары біз үшін,қазақ халқы үшін үлкен мұра болып қалды және солай қала бермек. Адамды көркі емес,оның ісі танытар демекші,осы қазақ халқының зиялылары мәңгі жүректе. Ал сол дамытып кеткен әдебиетті ары қарай тағы дамыту,оқу,үйрену,жаттау -ол жас ұрпақтың міндеті. Әдебиет халық өмірінің шындығын суреттеуге,гуманисттік идеяларға,Отанның,ұлтын сүюге баулиды!
Əр адамның бір мақсаты болады.Сол мақсатқа жету үшін күш керек.Мысалы,бір мамандық иесі болу дегендей.Өз басым мұғалім болғым келеді.Сол мақсатым орындалат деген ойдамын.
Жарық дүниеге келген әр адамның асыл тегі, өскен ортасы, қимас та қымбат ата мекені болатыны белгілі. Басқаны да түсінемін, алайда менің ата-мекенім әсіресе қымбат сияқты. Өйткені, ол әлем тарихына кірді, әлем картасында белгілеулі. Абай, Мұхтар, Шәкәрімдей ұлыларды дүниеге әкелгені өз алдына, адам баласын қырып-жоюға арналған алапат қарудың дүниеге келуі де менің ата-қонысым, Абай еліне, байланысты... Туған жердің топырағының табы табаныңа батқаннан бастап, оның бар қасиеті перзенттерінің бойына сіңірері шын, олай болса мына бір жүрекжарды сезім шапағатынан туған сырымды саған арнадым.Жетегіне қиял ойдың лезде ерем. Туған жердің тынбай алған тынысын, Осынау қасиетті, киелі өлкемнен аз уақыт болса да ұзап шықсам, өмірімнің бөлінбес бөлшегіндей сезініп, айрықша сағынамын, туған жерімнің өзіне тартар қуат-күшіне табынамын. Сол құдіретіне таңқалып, бір көргім келеді де турады. Өйткені, туған жер әрбір перзентін мәпелеп, мейір-қамқорлығын жаныңа құйған аяулы анаңдай. Түрлі ел мен жерді, қалалар мен ауылдарды аралап көріп жүрсем де, олардың барлығы менің осынау бір шағын ауылыма еш жетпейтін-ді. Мұндай мекенді мүлде көрмеген сияқты күй кешемін. Бәлкім, мен үшін солай шығар! Әлмисақтан бері қарай сенің көрмеген қасіретің жоқ шығар. Ақ қашып, қызыл қуған қырғынды, аштықты, Ұлы Отан соғысы кезінде ел басына түскен қиыншылықтың бәрін көрдің. Енді ғана бойыңды жазып, еңсеңді көтеріп келе жатқанда, төбеңді қара бұлт қайта басты. Қырық жыл ядролық қарудың зардабын тағы шектің... Міне, осының бәрі сенің көз алдыңда болған іс. Уақыттың қаншама зобалаңын көрсең де, аспанмен күмбезденіп таласып тұрасың-ау, қарт Дегелең! Алтын бесігім – ата-мекенімнің ұлылығы да осында шығар. Қайырым, қамқорлығы мәңгілік шексіз жерімнің өркені өсе түссе, менің де мерейім биіктей бермек. Құдіретіңнен айналайын, туған жерім!
Мәңгі махаббат Мәңгі махаббат, менің ойымша, қазіргі кезде өте аз. Мәңгі махаббат деп өшпес, сөнбес алаулаған сезіді айтуға болады. Мұндай махаббаты біз Қыз Жібек пен Төлеген, Баян Сұлу мен Қозы Көрпеш, Қалқаман мен Мамыр және тағы басқа роман, жырлардан көруімізге болады. Неге бұл махаббат мәңгі деген сұрақ туады? Себебі олар осы заманда болмаса да, олардың махаббат баяндары әлі күнге дейін ел аузында. Ел оны ұмытпайды әрі әрқашан үлгі тұтып отырады деген ойдамын.