Есімше етістіктің негізгі және туынды түбірлеріне, <span>етіс және болымсыз етістік тұлғаларына төмендегідей<span> жұрнақтар қосу арқылы жасалады.
</span></span><span> -қан, -кен, -ған, -ген жұрнақтары арқылы өткен шақ есімше жасалады
</span>
<span> -ар, -ер, -р және болымсыз етістіктен кейін -с жұрнақтары арқылы
болжалды келер шақ есімше жасалады:
</span>
<span> -мак,, -мек, -бақ, -бек, -пақ, -пек жұрнақтары арқылы мақсатты келер шақ есімше жасалады
</span>
<span> -атын, -етін, -йтін, -йтын жұрнақтары арқылы өткен шак есімше жасалады:
</span>
Марат есікті ашқан кезде мысық бөлмеге кіріп кетті
Сауле қонаққа баратын кезде ,аурып қалды.
Менің айтар сөзім осы деп- әжем ашулана айтты.
Мен допты алмақ едім,ол әрі қарай домалай түсті.
Сіз қай шығарманы қайталап оқыр едіңіз деп мұғалім мені сұрады
2 Етістіктің райлары ереже правило
<span>Іс-әрекеттің орындаушымен, уақытпен байланысты болып, жаққа, шаққа түрленуі етістіктің райы деп аталады.
Етістіктің рай категориясының төрт түрі бар:
1) ашық рай,
2) қалау рай,
3) бұйрық рай,
3) шартты рай.</span><span>
</span>
<span> Менің тіл үйірмесіне барғым келеді .Барғым -<span>етістік .қалау рай
</span></span>
Алдымен ойла, содан соң айт. Ойла,айт етістік,бұйрық рай
<span>Мен келсем, сен үйде жоқсың Келсем,жоқсың етістік,шартты рай</span>
Сын есімдер: көгілдір, алтын.
синонимы Туымыз- рәмізіміз
байлықтың- қазына
Елбасын- ел басқарушы
алғаш рет - бірінші рет
Маған дүкенге шығу керек.Мен анамнан 500 теңге алдым.Менің жаңадан сатып алған сағатым қымбат тұрады.Міне менің ақшам жеткілікті.Менің әкем жұмыста.Мен үйден жүз теңге алып шықтым.Біз бүгін тарих сабағында бір елдің тарихы жайлы өттік.Ақшаның қадірін білу керек.
ДИНА НҰРПЕЙІСОВА (1861-1955)<span>1861 жылы Батыс Қазақстан облысының Жаңақала ауданында туып-өскен. Халықтың күйші-композиторы, қазақ мәдениетінің көрнекті қайраткері. Әкесі белгілі домбырашы адам екен, қызы Динаға 8 жасынан бастап-ақ сол өнердің қыр-сырын үйрете бастаған. Оның ұлы күйші Құрманғазымен алғаш кездесуі де осы кез. 8-9 жасар Дина ұстазының күйлерін үйреніп қана қоймай, оның күйшілік-орындаушылық өнердегі ерекшеліктерін, дәстүрін жалғастырады. Динаның тырнақалды «Бұлбұл», «Байжұма», «Көгентүп» атты күйлерінде халықтың күйшілік дәстүрі айқын сезіледі. 1916 жылғы оқиғаға шығарған «1916 жыл» күйінде Құрманғазының Исатай мен Махамбетке арнаған «Кішкентай» күйінің әсері байқалады.
Дина Нұрпейісованың композиторлық творчествосының кемелденіп, күйшілік-орындаушылық өнерінің шабыттанған шағы – кеңестік дәуір. 1937 жылы ол халық өнерпаздарының Республикалық байқауына қатысып, жүлделі орын алса, екі жылдан соң Мәскеуде өткен халық музыка аспаптарында орындаушылардың байқауында І-орынды иемденіп, «Домбыраның Жамбылы» атанды. Дина күйлері өзінің ұлттық музыкалық бояуымен, терең психологиялық мазмұнымен ерекшеленеді. Бұлардың қатарына атақты «Әсем қоңыр», «Тойбастар», «Ана аманаты», «Сегізінші март» т.б. жатады.
Нұрпейісова қазақ халқының музыка мәдениетіндегі өткендегі және қазіргі бай материалдарын творчестволықпен игерді, осы арқылы өзінің табиғаты бөлек күйлерін, оны орындаудың өзіндік тәсілдерін жарқырата көрсетті. Ұлы Отан соғысының сұрапыл жылдарында да атақты домбырашының композиторлық қызметі бір сәтке тоқтаған жоқ. «Ана аманаты» күйін өмірге әкеледі, ал соғыстың біткендігі жөніндегі хабарды «Жеңіс» күйімен қуана қарсы алады. Нұрпейісованың көмегімен Мемлекеттік Құрманғазы атындағы Қазақ халық аспаптар оркестрі көптеген ғажайып күйлерді меңгерді. Ол оркестрдің орындаушылық мәдениетін домбырада ойнаудың алуан түрлі ерекше әдіс-тәсілдерімен байытты. Сол арқылы оркестрде Құрманғазының және басқа да көптеген қазақ аспаптық музыка өкілдерінің күйлері орындалып, қуатты симфониялық ансамбльдің үніне айналды.</span>