Тура мағынада
адамның қолы
терең өзен
қой сату
ыстық су
ашық терезе
қара тас
өткір пышақ
домбыра шерту
майлы төстік
саяз өзен
ауыспалы мағына
терең ой
ашық мінез
өткір көз
сыр шерту
майлы дастархан
жуас кісі
ыстық ықылас
тас жүрек
ат салысу
бұлақтың басы
бидай аудим ? менімше солай
Қыс келді. Күн суыта бастады. Әр мезгілдің өзіне тән ерекшелігі бар. Қыс мезгілі өзінің аппақ қарымен, сықырлаған аязымен, көк айдын мұзымен ерекше. Қыстың таңғы салқын ауасы керемет күйге бөлейді. Қарға күн сәулесі түсіп, көз тоймайтындай жарқырайды. Дала тып-тыныш, айнала аппақ қар. Ақ ұлпа қар жамылған ағаштар, үйлер, таулардағы қыс көріністері көздің жауын алады. Қыс мезгілінің тағы бір ерекше көрінісі -қысқы ойындар. Қысқы ойындар өте қызықты, сондықтан балалар қыс мезгілін асыға күтеді. Бірі шанамен сырғанап, бірі аққала жасап, бірі қар атысып ойнаған балалардың көңілді жүздерімен дауыстары ерекше көңіл-күй сыйлайды. Қысты асыға күтуіміздің тағы бір себебі-жаңа жыл мерекесі. Әсіресе бүлдіршіндер аппақ қардан аққала жасап, шырша безендіріп, аяз ата мен ақша қарды көруге асығады. Барлығы ақ тілектерін білдіріп, сыйлықтарын береді. Қуанышы мен қызығы мол қыс мезгілін өте жақсы көремін.
Міне, қыркүйек туды, күз келді. Күн қысқарып, түн ұзарды. Аспаннан бұлттар қаптап, сіркіреп жаңбыр да жауып тұр. Күн сирек көрініп, аз жылытады. Анда-санда таңертең салқын болып қояды. Өткір суық жел арық малды, жұқа киімдіні тоңдыра бастады. Жұрт күземін алған, киізін де басып алды. Маса, шыбын, құрт-құмырсқа жоқ болып кетіпті, құстар да жылы жаққа ұша бастады. Қарлығаштар көптен көрінбейді. Аспанда тырналар да тізіліп ұшып барады. Ағаштардың жапырақтары сарғайып түсіп шөптер де қурап қалған. Егіншілер астығын жинап алып, шашындыда әр жерде ғана жаңбырға сарғайған шошақтар тұр, оларды де иелері тасып алуға шана жолын күтіп отыр. Ел тегіс биесін ағытып, пысық қатындар желі-ноқтасын кептіріп алды. Жаз күні көп байлағаны есіне түсіп, қымызшыл шалдар арық құлынын жаңа аяп отыр. Ер азамат қыстауды түзеп, кемпір мен шал, борбай балалар от басында отыр. Жаз рақат болса да, киіз үйдің күзді күні суығы-ай!
Кыш.
Жыл төрт мезгилге бөлүнөт. Алар - жаз, жай, күз. кыш. Жылдын бул мезгилдери өзүнчө бир кооз. Мен кыш мезгилин жакшы көрөм. Кыш мезгили күз айларынан кийин келет. Кыштын биринчи белгиси: суук боло баштайт. Айылда тоңдурма айдалып, күздүк себилет. Жер эс алат, тынчтык өкүм сүрөт. Кар жаайт, айлана-чөйрө тазарат. Тоолор ак кар жамынат, көркүнө келет, калпагы жаңыргандай өңдөнө түшөт.
Акындар ыр жазып, жаңы ойго чөмүлөт. Жан бөбөктөр сүйнүп, чана, конькисин камдайт. Жан-жаныбарлар тынчтанат. Айлана тынчтыкка чөмүлөт. Мага кыш мезгили жагат. Казак элине кыргыз элинен ысык салам!