<span>I бүлек.
Аң-белем, әдәбият, уку-язу, хат-хәбәрләшү</span>
<span>* Акыллыга да әйттем −
Уйлады да белде;
Акылсызга да әйттем −
Тыңлады да көлде.
(</span>Табышмак)
<span>* Югалткан әйберең түгел, −
Эзләмичә тапмыйсың.
(</span>Табышмак)
<span>* Әйткәч, беләсегез килә,
Белгәч, көләсегез килә.
(</span>Табышмак)
<span>* Утыз тештән чыккан − утыз адәмгә җәелә.
(</span>Мәкаль)
<span>* Моны миңа сөйләде Алдар,
Әгәр сиңа очраса,
Ул сине дә алдар;
Болар барсы да ялган,
Ялган булса да,
Ак кәгазьгә язылган.
(</span>Әкият)
<span>* Үлчәүләрдә үлчәнми,
Базарларда сатылмый.
(</span>Акыл)
<span>* Аршынлы түгел, потлы түгел,
Һәркемдә бар.
(</span>Акыл)
<span>* Бер байлык бар − янмый,
Карак та урлый алмый,
Төшеп тә югалмый.
(</span>Белем)
<span>* Акыллы чәчә барыр,
Акылсыз җыя барыр.
(</span>Белем)
<span>* Ачыдан ачырак, татлыдан татлырак,
Усалдан усалрак, дөрестән дөресрәк
Нәрсә бар дөньяда?
(</span>Тел)
<span>* Акчасыз керәсең, хәзинә алып чыгасың.
(</span>Мәктәп)
<span>* Агач түгел − яфраклы,
Тун түгел − тегелгән.
(</span>Китап)
<span>* Кабат-кабат катлама,
Акылың булса ташлама.
(</span>Китап)
<span>* Теле юк − үзе аңлата.
(</span>Китап)
<span>* Анда бар да бар.
(</span>Китап)
<span>* Өнсез, җансыз − иң якын дус.
(</span>Китап)
<span>* Кечкенә генә сандыкка бөтен дөнья сыйган.
(</span>Китап)
<span>* Ак җир, кара тап,
Нәрсә булыр, уйлап тап.
(</span>Китап)
<span>* Ак ялан, кара сукмак, −
Йөри белгән эз табар.
(</span>Китап)
<span>* Ача да яба, ача да яба,
Җавабын зирәк таба.
(</span>Китап)
<span>* Киштә башында төпле төргәк,
Аңа һәр өйдә хөрмәт,
Һәркемгә дә иң кирәк.
(</span>Китап)
<span>* Кул белән чәчәсең, күз белән җыясың.
(</span>Язу<span>, </span>уку)
<span>* Җирлеге ак, орлыгы кара,
Җимеше ни булыр? −
Тикшереп кара.
(</span>Кәгазь<span>, </span>юзу<span>, </span>уку)
<span>* Кәкре-бөкре сызылган,
Хәрефләре сыгылган,
Асты бар, өсте бар,
Тырма кебек теше бар.
(Язу)</span>
<span>* Аш ашамас,
Кара су эчәр,
Дөньяда кош кебек очар,
Күңелләргә нур чәчәр.
(</span>Язу)
<span>* Җир өстендә күп кешеләр
Кар өстенә кара солы чәчәләр.
(</span>Язу)
<span>* Бишәү чәчә, берәү жыя.
(</span>Язу<span>, </span>уку)
<span>* Иген чәчте биш малай,
Урдылар ике агай.
(</span>Язу<span>, </span>уку)
<span>* Кул белән чәчәсең,
Күз белән җыясың.
(</span>Язу<span>, </span>уку)
<span>* Җире ак, орлыгы кара,
Кул белән чәчәләр,
Авыз белән җыялар.
(</span>Кәгазь<span>, </span>язу<span>, </span>уку)
<span>* Ак ялан,
Ак яланда эз калган,
Эз өстендә күз калган.
(</span>Кәгазь<span>, </span>язу<span>, </span>уку)
<span>* Җаны юк, үзе кырык төрле тел белә.
(</span>Каләм)
<span>* Үзе укырга белмәсә дә гомер буе язына.
(</span>Каләм)
<span>* Кәгазь өстен карайта,
Дөнья йөзен агарта.
(</span>Каләм)
<span>* Үзе бер карыш,
Теле мең карыш.
(</span>Каләм)
<span>* Үзе йөзә − чылбыр тезә.
(</span>Каләм)
<span>* Авызы бер, теле ике, җаны юк.
Сөйләгән сүзенең һич саны юк.
(</span>Каләм)
<span>* Менә табышмак, уйлап кара:
Суы тәмсез, йөзе кара,
Чиләгенең төбе юк,
Файдасының чиге юк.
(</span>Кара һәм кара савыты)
<span>* Кара кыр буйлап ак куян чаба.
(</span>Кара такта, акбур)
<span>* Бер чыгарып җибәрсәң,
Нихәтле чакырсаң да кире кайтмый.
(</span>Сүз)
<span>* Әйтермен − миннән китәр,
Тыңламасаң − синнән китәр.
(</span>Сүз)
<span>* Сөрмәгән җирдә тумаган куян баласы.
(</span>Ялган сүз)
<span>* Диңгезе бар, суы юк,
Каласы бар, халкы юк,
Урманы бар, агачы юк.
(</span>Карта)
<span>* Шәһәрләр − йортсыз,
Диңгезләр − сусыз.
(</span>География картасы)
<span>* Ямавы бар, җөе юк,
Каласы бар, өе юк.
(</span>Карта)
<span>* Бабай бүреге йөз ямау.
(</span>Глобус)
<span>* Аягы юк − китәр,
Җибәргән җиргә җитәр,
Кушкан йомышны үтәр.
(</span>Хат)
<span>* Теле юк, теләсә кем белән сөйләшә,
Гәүдәсе юк, кәгазьдән күлмәк кия.
(</span>Хат)
<span>* Дүрт почмаклы келәтем, −
Аккошым бар эчендә;
Кеше алыр дип кайгым юк, −
Тамгасы бар түшендә.
(</span>Хат)
<span>* Кабат-кабат,
Бер кошта өч йөз алтмыш биш канат,
Мин торам аны санап,
Көн дә кими бер канат.
(</span>Календарь)
<span>* Күңелсезгә − юаныч,
Күңеллегә − куаныч.
(</span>Җыр)
<span>
</span><span>II бүлек.
Табигать күренешләре, ел фасыллары</span>
<span>* Өй башына утырган,
Җир йөзен нуры белән тутырган.
(</span>Кояш)
<span>* Ул булса, көн була.
Ул булмаса, төн була.
(</span>Кояш)
<span>* Лампа түгел − яктырта,
Мич түгел − җылыта.
(</span>Кояш)
<span>* Тау башында җәүһәр таш,
Аңа туры караган кешенең күзе яшь,
Аны тапкан кешегә йөз егерме яшь.
(</span>Кояш)
<span>* Егет егетлеген итә,
Елмаеп боз эретә.
(</span>Кояш)
<span>* Зур палас,
Төбендә − йомры калач.
(</span>Күк<span>, </span>ай)
<span>* Нәрсә төнне яктырта,
Нәрсә яна − яндырмый?
(</span>Кояш<span>, </span>ай)
<span>* Иртән чыга,
Кичен югала,
Аның урынына
Энесе кала.
(</span>Кояш<span>, </span>ай)
<span>* Алтын китте, көмеш килде.
(</span>Кояш<span>, </span>ай)
<span>* Өй өстеңдә ярты күмәч.
(</span>Ай)
<span>* Үзе урак, үзенең теше юк.
(</span>Ай)
<span>* Өй артында − ак калач.
(</span>Ай)
<span>* Төнлә калка, көндез ята.
(</span>Ай)
<span>* Мич тулы пәрәмәч,
Уртасында − бер калач.
(</span>Ай<span>, </span>йолдызлар)
<span>* Мең шырпыга бер лампа.
(</span>Ай)
<span>* Ярты телем ипи
Бөтен дөньяга җиткән.
(</span>Ай)
<span>* Бер көтүче мең сарык көтә.
(</span>Ай<span>, </span>йолдызлар)
<span>* Бер атасы, бер анасы,
Ничә йөз мең баласы.
(</span>Кояш<span>, </span>ай һәм йолдызлар)
<span>* Атамның бер туны бар.
Ябынып булмый;
Эче тулы ак энҗе,
Санап булмый.
(</span>Күк һәм йолдызлар)
<span>* Кич булганда күренер,
Таң булдымы − күмелер.
(</span>Йолдыз)
<span>* Актыр үзе, югары,
Җем-җем итеп ул тора;
Бүген таңда килмәсәң.
Китәмен дип утыра.
(</span>Йолдыз)
<span>* Өй түбәмдә − җиз кадак.
(</span>Йолдыз)
<span>* Үзе ялтырый, үзе калтырый.
(</span>Йолдыз)
<span>* Ай белән килә,
Көн белән китә,
Алтын башлы,
Көмеш чәчле,
Мең дә бер йәшле.
(</span>Йолдыз)
<span>* Вак кынадыр үзләре,
Ялтырыйдыр күзләре.
(Йолдызлар)</span>
<span>* Күл тулы алтын балык.
(</span>Йолдызлар)
<span>* Өй башында − җиз иләк.
(</span>Йолдызлар)
<span>* Төнлә баксам, күк тулган,
Иртән баксам, юк булган.
(</span>Йолдызлар)
<span>* Атайдан калган зур коштабак,
Коштабак тулы җиз кадак.
(</span>Йолдызлар)
<span>* Җәүһәр сиптем, җиргә төшми,
Алыйм дисәм, буем җитми.
(</span>Йолдызлар)
<span>* Берсе чәчә, берсе эчә, берсе үсә.
(</span>Болыт<span>, </span>җир<span>, </span>үлән)
<span>* Ишектән керер, түргә менеп утырыр.
(</span>Суык)
<span>* Аяксыз-кулсыз рәсем ясый.
(</span>Суык)
<span>* Аягы юк, кулы юк,
Тәрәзәгә гөл ясый.
(</span>Суык)
<span>* Үзе шушында, үзе беленми;
Тынга беленә, күзгә күренми.
(</span>Һава)
<span>* Ипи түгел, су түгел,
Авыр түгел, аз түгел,
Ансыз яшәү мөмкин түгел.
(</span>Һава)
<span>* Аягы юк - качадыр, канаты юк - очадыр.
(</span>Төтен)
<span>* Мич эчендә кара мәче.
(</span>Төтен<span>)</span>
<span>
</span>
<span>
</span>
<span>
</span>
